PAWW en verloning uitzendkrachten

PAWW en verloning uitzendkrachten. Wat moet je ermee?

Door Nettie Alkema, salaris- en cao-expert

De uitzend cao-partijen (FNV, CNV, De Unie, ABU en NBBU) hebben afspraken gemaakt over deelname aan de PAWW regeling en per 1 augustus 2022 is het zover.

Waar gaat het over? De PAWW staat voor ‘Private Aanvulling WW en WGA’ en zorgt voor een verlenging van de WW-uitkering. De verkorting van de WW-uitkering van maximaal 38 maanden naar maximaal twee jaar was onderdeel van de Wet Werk en Zekerheid. Tegelijkertijd is er afgesproken dat er iets bedacht zou worden om het tóch mogelijk te maken om langer dan twee jaar een WW-uitkering te ontvangen. En dat is de PAWW geworden. Een regeling die in vrijwel alle gevallen door de werknemer wordt betaald, maar in uitzendland ligt dat anders.

Wat gaat er gebeuren?
Iedere uitzendwerkgever is verplicht om met ingang van 1 augustus deel te nemen aan de PAWW. Dit komt doordat de uitzend cao-partijen bij de Stichting PAWW hebben aangegeven onder de werkingssfeer van de verzamel cao PAWW te willen vallen. De verzamel cao PAWW is algemeen verbindend verklaard (AVV). Dat heeft tot gevolg dat iedere werkgever die onder één van de in deze verzamel cao PAWW opgenomen werkingssferen valt, verplicht is om deel te nemen. Dat is óók zo, als je geen lid bent van de ABU of de NBBU en je dus eigenlijk zolang er geen AVV voor de uitzend cao is, niet gebonden bent aan wat de uitzend cao-partijen hebben bedacht. Best bijzonder, maar het zij zo.

Registratie en aangifte
Als werkgever moet je je registreren in het PAWW-portaal. Na registratie kun je inloggen op het portaal en aangifte doen; je kunt ook je administratiekantoor machtigen om deze aangifte te verzorgen. Aangifte kan vierwekelijks of maandelijks worden gedaan. Voor werkgevers met minder dan 25 werknemers kan er zelfs per kwartaal aangifte gedaan worden.

De ingehouden bijdragen moeten periodiek worden aangegeven in het PAWW portaal. Naast een opgave van de ingehouden premie, moet ook het totale premieloon worden aangegeven en het aantal werknemers wat in die periode onder de PAWW regeling viel. Onmiddellijk na de aangifte wordt er in het portaal een factuur geproduceerd die men kan downloaden, per mail kan laten verzenden of online kan betalen.

Bijdrage werknemer
In de basis is de bijdrage die er betaald moet worden aan de PAWW een werknemersbijdrage. Deze verplichte bijdrage moet op het loon van de werknemer worden ingehouden. De bijdrage bedraagt op dit moment 0,2% en wordt geheven over het bruto loon. En onder bruto loon moet dan verstaan worden álle bruto vergoedingen in geld. Voor de loonadministrateurs onder ons: het loon uit kolom 3 van de verzamelloonstaat. De auto van de zaak is dus bijvoorbeeld geen grondslag.

Er geldt ook een maximum waarover premie wordt ingehouden, namelijk het maximum bijdrageloon werknemersverzekeringen. Voor 2022 is dit vastgesteld op € 59.706 per jaar, oftewel € 4.975,50 per maand en € 4.592,77 per periode. Over het meerdere is geen bijdrage PAWW verschuldigd.

Ik ga er overigens van uit dat de verloningssoftware zorg zal dragen voor een juiste inhouding. Maar het kan geen kwaad om de eerste verloning met PAWW inhouding goed te (laten) controleren.

NB: Deelname is verplicht per 1 augustus a.s. Voor werkgevers die per week of per maand verlonen, geldt de bijdrageplicht direct per 1 augustus. Werkgevers die per vier weken verlonen en per vier weken aangifte doen, valt 1 augustus midden in periode 8.

De NBBU heeft een informatiebrochure beschikbaar gesteld waarin wordt aangegeven dat de werkelijke inhouding van de PAWW premie pas in de 3e of de 4e week van augustus hoeft te starten. Overigens zonder te nuanceren dat dit anders is voor week- en maandbedrijven. De 3e week van augustus valt samen met week 1 van periode 9. Je zou hier dus uit kunnen opmaken dat werkgevers met periodeverloning kunnen wachten tot start periode 9. Of dit inderdaad zo is, hebben wij nog niet bevestigd kunnen krijgen. De ABU website vermeldt hier niets over.

Compensatie door werkgever
In de uitzend cao is opgenomen dat de uitzendwerkgever verplicht is om de PAWW inhouding te compenseren: het bedrag wat bruto wordt ingehouden bij de werknemer moet ook weer bruto worden terugbetaald. De werknemer zou uiteindelijk niets van deze nieuwe regeling moeten merken. Helaas ligt het toch iets genuanceerder dan dat. Omdat de bijdrage van de werknemer wordt berekend over het loon in geld inclusief de werkgeversbijdrage en de compensatie over het loon in geld exclusief de werkgeversbijdrage, zal de inhouding altijd iets hoger zijn dan de bijdrage. Natuurlijk is het verschil minimaal, maar per saldo gaat de werknemer er wel degelijk iets op achteruit en dat zou naar mijn mening moeten blijken uit de berichtgeving.

De compensatie valt niet onder de definitie van ‘feitelijk loon’ uit artikel 2 van de uitzend cao. Dat betekent dus ook dat de vergoeding geen grondslag is voor de reserveringen, wachtdagcompensatie, ADV berekening en scholingsverplichting. Wel voor een eventuele bijdrage StiPP pensioen en bijdrage SFU, maar dat is de inhouding ook. Hier geldt dan dat er een kleine verlaging van de pensioenpremie ontstaat, omdat de inhouding iets hoger is dan de bijdrage.

Kritische noten
De bruto vergoeding van de PAWW inhouding is een cao afspraak. Is een uitzendwerkgever niet gebonden aan deze cao omdat hij én geen lid is van de ABU of de NBBU én de ABU cao is niet AVV (algemeen verbindend) verklaard, dan is vergoeding van de werknemersbijdrage niet verplicht. En dat leidt dan naar mijn mening tot een ongewenste vorm van concurrentie.

De kans dat een uitzendkracht daadwerkelijk gebruik gaat maken van deze regeling is naar mijn mening zeer klein. Zo heeft een werknemer alleen maar recht op verlenging van de WW-uitkering wanneer hij werkloos wordt uit een dienstverband bij een werkgever die deelneemt aan de PAWW. Dat betekent dus dat in alle gevallen dat een uitzendkracht wordt overgenomen door een inlener – en dat gebeurt nogal eens – die zelf niet onder de PAWW valt – en dat zijn er nogal wat – de bijdrage en compensatie PAWW alleen goed zijn geweest voor de PAWW zelf.

Verder bestaat inmiddels een aanzienlijk deel van de uitzendpopulatie uit arbeidsmigranten. Een groot deel van hen zal nooit tot aanvragen van een uitkering overgaan. En uit cijfers van het UWV blijkt ook nog eens dat de gemiddelde uitkeringsduur van een Oost-Europeaan aanzienlijk lager ligt dan die van een Nederlandse uitkeringsgerechtigde (5 maanden tegenover 9,5 maanden). Deze groep zal dus zo goed als nooit de regeling gaan gebruiken.

Zeker in tijden van arbeidsmarktkrapte is de kans klein dat iemand langdurig werkloos wordt.

Uit een rondgang onder softwareleveranciers blijkt dat de meerderheid nog niet zover is dat de PAWW regeling ingericht en beschikbaar is. Het is dan ook maar zeer de vraag of dit gaat lukken voor 1 augustus. Het feit dat er pas eind september aangifte gedaan hoeft te worden, biedt wat dat betreft geen geruststelling; er moet immers wel een inhouding worden gedaan op het loon. En zeker voor periodeverloners is dit spannend. Is de ingangsdatum namelijk P8, dan moet er al per 18 juli een inhouding worden gedaan. Ik verwacht overigens dat de NBBU stelling, dat inhouding pas per week 33 verplicht is, correct is, wat betekent dat de eerste inhouding per 15 augustus gedaan moet worden. Aangifte en afdracht moeten dan uiterlijk 9 oktober zijn gedaan.

CAO PAWW en de Algemeen Verbindend Verklaring
Voor de geïnteresseerden wil ik nog even iets dieper ingaan op de AVV van de CAO PAWW. De huidige AVV vervalt per 1 oktober 2022. De Stichting van de Arbeid heeft de cao-partijen van de CAO PAWW ertoe aangespoord om een vervolg te geven aan de cao per 1 oktober. In artikel 13 van de CAO PAWW is opgenomen dat de regeling van rechtswege eindigt. Wordt er niets ondernomen, dan is er per 1 oktober geen CAO PAWW meer, en dat zou betekenen dat er vanaf dat moment ook geen uitvoering meer gegeven zou kunnen worden aan de regeling. Een algemeen verbindend verklaarde cao zoals de PAWW heeft namelijk geen ‘nawerking’ zoals een gewone cao.

Uiterlijk zes maanden voor afloop van de regeling, dus voor 1 april 2022, moesten de deelnemers aan de PAWW opnieuw hun overeenkomst tot deelname aangemeld hebben, om voor verlenging van de regeling in aanmerking te komen. De verlengingsaanvragen zijn beoordeeld door de Stichting PAWW en het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Na goedkeuring is de deelname verlengd en wel tot 1 oktober 2027. Ik ga er gemakshalve van uit dat uitzend cao-partijen direct verlenging hebben aangevraagd, omdat er anders wel een heel korte deelname periode zou zijn.

Tot zover de PAWW. Wat moet je er mee? Voorlopig ondergaan en hopen dat partijen tot inzicht komen. Want dat deze regeling veel op gaat leveren voor de gemiddelde uitzendkracht betwijfel ik ten zeerste.

Gerelateerd
CAO-afspraak PAWW in de uitzendbranche kent haken en ogen