CAO-afspraak PAWW in de uitzendbranche kent haken en ogen

Er zitten nogal wat haken en ogen aan de cao-afspraak PAWW in de uitzendbranche

Door Harry Vogels, cao-expert

In de uitzendbranche is een opmerkelijke cao-afspraak gemaakt. Werkgevers hebben aangegeven de PAWW-premie voor hun rekening te zullen nemen. Deze premie komt oorspronkelijk ten laste van de werknemer (de afkorting PAWW staat voor Stichting Private Aanvulling WW & WGA). Wat ging hieraan vooraf? En kunnen de werkgevers de PAWW-premie eigenlijk wel overnemen van de werknemers?

Aansluiting uitzendsector bij PAWW is vertraagd
Op 15 maart jl. verschijnt er een bericht op de website van de ABU met de volgende tekst:
‘Zoals u misschien wel weet hebben ABU en NBBU in het kader van het cao-akkoord met vakbonden afgesproken dat we voor uitzendkrachten een aanvullende WW- en WGA-verzekering gaan afsluiten. Dit doen we door ons als sector aan te sluiten bij de Stichting PAWW. De premie van 0,2% komt voor de rekening van de uitzendwerkgever. Het streven was om de aansluiting bij SPAWW op 1 april 2022 te hebben afgerond, maar dit blijkt meer tijd in beslag te nemen. De ingangsdatum van deze cao-afspraak verschuift naar 1 juni of 1 juli 2022. Zodra we meer weten, zullen we dat uiteraard melden.’

Al lange tijd doe ik onderzoek naar de geldstromen in de cao-fondsen in Nederland en dus ook in het allergrootste cao-fonds met een eigen vermogen van ruim 606 miljoen euro, in een paar jaar tijd opgebouwd: de Stichting PAWW.

De Stichting Private Aanvulling WW & WGA (SPAWW) werd in 2016 opgericht om te voldoen aan de vraag naar aanvullend inkomen bij WW en WGA. In datzelfde jaar werd de duur van deze uitkeringen verkort van 38 maanden naar maximaal 2 jaar. SPAWW zorgt ervoor dat (voormalig) werknemers ook na afloop van WW of loongerelateerde WGA nog maximaal 14 maanden een uitkering krijgen. Om dit te realiseren, werkt de stichting nauw samen met diverse partijen, zoals de Stichting van de Arbeid, decentrale cao-partijen en werkgevers. “Inmiddels bedienen wij ruim 2 miljoen werknemers en circa 58 duizend werkgevers en groeien de aantallen gestaag. Bijna 2.000 (voormalig) werknemers ontvangen inmiddels al een uitkering van SPAWW,” aldus de huidige gegevens op de site van dit fonds.

Werknemerspremie en de FNV
Bij de totstandkoming van de SPAWW is wettelijk vastgelegd, dat de werknemers de premie betalen voor dit fonds. De FNV staat hier volledig achter en verklaart dit ook zo in de media, als de vraag wordt gesteld waarom de werkgevers niet meebetalen. “Volgens de FNV hebben werknemers- en werkgeversorganisaties afgesproken dat werknemers de PAWW-bijdrage betalen. De werkgevers betalen de WW-premie. Werknemers betalen de reparatie. Het voordeel hiervan is dat werkgevers en de overheid geen zeggenschap hebben over de PAWW. En daarmee dus niet de hoogte en de duur van de regeling kunnen aanpassen. De werkgever is wel verantwoordelijk voor afdracht van jouw bijdrage aan Stichting PAWW. De stichting beheert de kas en verzorgt de uitkeringen.”

Voorjaar 2021: groot cao-conflict in de uitzendbranche
In het voorjaar van 2021 lopen de gevestigde vakbonden weg uit het cao-overleg en dreigt een cao-loze periode in de uitzendbranche en dat is heel lastig in deze branche. Werkgevers besluiten dan een akkoord af te sluiten met de vakbond LBV. De ABU bericht dat als volgt:
“De ABU en NBBU hebben vandaag een principeakkoord bereikt met vakbond LBV over een ongewijzigde verlenging van de huidige CAO voor Uitzendkrachten, tot 1 oktober 2021. De verlenging is noodzakelijk omdat de huidige uitzend-cao op 1 juni aanstaande afloopt. Uitzendkrachten, uitzendwerkgevers en inleners zouden zonder cao in een onzekere periode terechtkomen. Jurriën Koops, directeur van de ABU: “Belangrijk dat LBV zijn verantwoordelijkheid heeft genomen, waardoor ook na 1 juni de huidige cao van kracht blijft. Dat geeft voorlopig rust en duidelijkheid en de mogelijkheid om – als er een SER-akkoord over de arbeidsmarkt komt – de gevolgen hiervan mee te nemen.”

Het akkoord wordt op 31 mei voorgelegd aan de leden van de ABU. Op 27 mei stemmen de leden van de NBBU erover.

De vakbonden FNV, CNV Vakmensen en De Unie willen vervolgens een nietigverklaring van het cao-akkoord tussen LBV en de uitzendkoepels ABU en NBBU.

Najaar 2021: LBV wordt uitgesloten, de PAWW ingesloten
Op 17 november 2021 komen cao-partijen in de uitzendbranche met een opmerkelijk cao-akkoord naar buiten. ABU en NBBU sluiten beiden de LBV uit. Maar er komt nog een belangrijk akkoord. De uitzendwerkgevers willen zich toch aansluiten bij het fonds private WW, ondanks eerdere felle tegenstand vanuit werkgevers tegen dit fonds.

Het akkoord luidt als volgt:
“Partijen zullen in 2022 aansluiting zoeken bij de CAO-PAWW, overeenkomstig de oproep van de Stichting van de Arbeid bij het Sociaal Akkoord uit 2013. Het streven is om dit per 1 april 2022 te doen. In de CAO voor Uitzendkrachten wordt opgenomen dat de werkgever de werknemerspremie zal voldoen tot het einde van de eerstvolgende CAO-PAWW (1 oktober 2027) of zoveel eerder als het SER-advies met betrekking tot gelijkwaardige beloning is geïmplementeerd in wetgeving of in de CAO voor Uitzendkrachten. Partijen zullen de effecten van de premieafdracht en het beroep van uitzendkrachten op de regeling jaarlijks monitoren.”

April 2022: probleem bij uitzendwerkgevers over de bijdrage aan PAWW?
Bijna vijf maanden na het cao-akkoord over de private WW vermoed ik, dat de uitzendwerkgevers een probleem hebben. Navraag bij de SPAWW leert mij, dat er alleen recht is op een uitkering uit dit fonds als de premieafdracht door werknemer zichtbaar is op de loonstrook. Op dit moment is dat 0,2% van het loon. In eerdere jaren was er sprake van 0,4%. Geen hoog percentage, maar vele kleintjes maken groot. Als werkgevers dit willen compenseren kost dat minstens 16 miljoen euro, zo bereken ik aan de hand van de premieafdracht aan het SFU (Sociaal Fonds Uitzendbranche). Cao-partijen in de uitzendbranche hebben zich mijns inziens vergist in de eisen van de SPAWW over de inhouding van de werknemerspremie.

SPAWW en de jaarlijkse 16 miljoen euro extra uit de uitzendbranche
De bestuurders bij de SPAWW zullen heel blij zijn als er spoedig een akkoord is in de uitzendbranche over de wettelijke inhouding op het loon van werknemers. Er komt dan jaarlijks ca. 16 miljoen euro extra op de rekening. De kans op een uitkering aan uitzendkrachten vanuit dit fonds blijft klein. Je moet eerst de 2 jaar reguliere WW-periode doorlopen en dan schrijft UWV ook nog eens het volgende op hun site voor uitzendkrachten: “Als uw uitzendbaan stopt, is er meestal geen opzegtermijn. Zodra u weet dat uw uitzendbaan niet wordt verlengd, gaat u direct op zoek naar werk. Zolang u geen nieuw werk heeft gevonden, kunt u misschien een WW-uitkering krijgen. Biedt het uitzendbureau u (weer) een tijdelijk contract aan en weigert u dit? Dan krijgt u geen WW-uitkering.”

De SPAWW bestuurders hebben straks niet alleen vele miljoenen extra op hun rekening, zij kunnen er ook mee pronken dat zij 2,5 miljoen werknemers bedienen in plaats van de huidige 2 miljoen, op kosten van de ABU en de NBBU.

Lees ook
Akkoord CAO NBBU maakt gezamenlijke uitwerking SER-akkoord mogelijk
Cao-fondsen en het politieke spel bij het private WW-fonds