"Voor futureproof ondernemen in flex"
SLUIT MENU

Leven lang ontwikkelen essentieel voor praktisch werkenden

Margriet van der Heijden
Margriet van der Heijden

Leven lang ontwikkelen essentieel voor praktisch werkenden

Interview met Margriet van der Heijden, neuropsycholoog en programmamanager Talent, verbonden aan het team van USG People College.

Leven lang ontwikkelen is een speerpunt van het kabinet. Voor praktisch opgeleiden is dit minder vanzelfsprekend, werkgevers investeren vaak minder in de talentontwikkeling van deze groep werkenden.

Dit komt deels omdat het meeste opleidings- en testmateriaal is geschreven voor en door hbo-plussers. Taalgebruik en vragen sluiten vaak niet goed aan bij praktisch uitvoerenden.

Wat drijft jou? Niet de beste openingszin
“Wat zijn jouw talenten en competenties? Dat zijn typische vragen waar hbo’ers en wo’ers wel raad mee weten, omdat er vanuit hun opleiding doorgaans veel aandacht is voor zelfreflectie en persoonlijke ontwikkelingsplannen. Wie zulke vragen stelt aan iemand die al drie jaar werkloos was of die al jaren zwaar fysiek werk doet, brengt het gesprek niet op gang. Voor praktisch opgeleiden is een andere insteek nodig,” zegt Margriet van der Heijden. “Zij hebben dezelfde vragen en zorgen als hoger opgeleiden, maar praten er anders over.

Dit merkten wij, mijn collega Christianne van de Beek en ik, bij het afnemen en ontwikkelen van assessments voor praktisch opgeleiden. Precies om die reden hebben wij een talentscan voor deze groep ontwikkeld; een hulpmiddel om het gesprek over zaken als talenten en drijfveren op gang te helpen. Deze talentscan wordt nu ingezet bij Unique Uitzendbureau (een dochter van USG People) en zal in 2020 ingezet gaan worden binnen de gehele organisatie.”
"Het TalentPaspoort geeft direct input voor gesprek," bron USG People
Hoe werkt het wel?
“Wij hebben in de praktijk meegelopen en grote groepen praktisch opgeleiden en werkzoekenden gezien en gesproken; wat leeft er bij hen? Wat is nou echt belangrijk? Bij Unique Uitzendbureau hebben we uitgebreid gekeken naar nut en noodzaak van inzet van tools. Hoe kijken we echt naar de mens achter een cv?

Vitaal blijven is essentieel voor deze groep, maar dat vraagt in veel situaties om maatwerk. In de schoonmaakbranche kan een heel andere aanpak nodig zijn, dan bijvoorbeeld in de logistiek. Wie zwaar werk doet, zoals de praktijk is bij het schoonmaken van textiel, loopt er op een bepaald moment tegenaan dat het werk fysiek niet meer gaat. Hoe kun je dan voorsorteren op andere taken of een ander loopbaantraject, waarmee je wel fit oud kunt  worden en plezierig blijven werken? Kan de werkgever dit bieden? Of is er samenwerking nodig met andere werkgevers om dit te faciliteren?”

Training niet altijd mogelijk in eigen tijd
“De werk- en privébalans vraagt ook aandacht. Niet alle groepen werkenden zijn in staat opleidingen of trainingen te volgen in hun eigen tijd. Voor bijvoorbeeld jonge gezinnen, waar beide ouders werken om de eindjes aan elkaar te knopen, kan dat lastig zijn. In zo’n geval kan de werkgever gelegenheid geven om een opleiding of training in werktijd te volgen. Ook voor mantelzorgers kan dat nodig zijn. Er zijn voor werkgevers win-win situaties te bedenken om deze investering terug te verdienen.”

Investeren in ontwikkeling loont
“Mensen opleiden en ontwikkelen, dat is een zinvolle investering. Het betaalt zich aantoonbaar terug.

Er is een bekend gezegde van een directeur die tegen een hr-manager zegt: Wat als wij iemand opleiden en hij gaat weg? Waarop de hr-manager antwoordt: Wat als wij iemand niet opleiden en hij blijft?

Niemand van ons weet immers hoe de arbeidsmarkt er over vijftien jaar uitziet en welke taken dan van ons worden gevraagd. Hoe fitter wij zijn en hoe leniger wij ons brein houden, hoe makkelijker wij ons kunnen aanpassen aan nieuwe taken. Dat geldt voor iedereen, op elk opleidingsniveau.”

Appen in plaats van praten en schrijven
“Het voeren van een goed gesprek over inzetbaarheid vraagt wel gesprekstechniek. De jongere generatie praat minder graag. Ze appen liever. Toch hebben ook de veelal jonge intercedenten in de uitzendbranche gesprekstechnieken nodig, als zij met uitzendkrachten praten over hun werk-privébalans. Het vraagt handigheid om op een dieper niveau het gesprek aan te gaan.

Het is ook belangrijk om open te staan en niet teveel aannames te doen,” vertelt Margriet. “Als iemand aangeeft dat hij blij wordt van afwisseling kan dat soms in hele kleine dingen zitten. Ik sprak eens iemand die in een broodjesservice werkte. Hij wilde meer afwisseling in zijn werk. Ik dacht dat hij met afwisseling bedoelde dat hij niet alleen broodjes wilde smeren, maar ook bij de kassa wilde werken. Maar hij wilde graag variatie aanbrengen in het broodbeleg. Blijf dus doorvragen en sta open voor alle kleine dingen die iemand gelukkiger maken in wat hij of zij doet. Wie happy is op zijn werk en het gevoel heeft dat hij iets kan bereiken, houdt het langer vol. Daar gaat het om.”

Ouderen ook een lenig brein
“Dit geldt ook voor oudere werkenden. Zij kunnen hun brein lenig houden door niet alles op de automatische piloot te doen. Stel dat je al lang auto kunt rijden, doe dan bijvoorbeeld eens een slipcursus. Daag jezelf uit om iets nieuws te leren. Wat je leert, hoeft niet altijd direct met je werk te maken te hebben. Het gaat erom dat je jezelf uitdaagt om iets te doen wat je nog niet kan.”

Games
Kunnen spelletjes ook helpen bij die breintraining?
“Ja, maar wissel het dan wel af. Doe niet 1.000 levels van hetzelfde spel, want dan blijf je in principe steeds dezelfde truc toepassen. Een spel waarvoor je ruimtelijk inzicht nodig hebt, kun je afwisselen met een spel voor logische vraagstukken of een spel over spreekwoorden en gezegden. Als je houdt van kruiswoordraadsels kun je bewust kiezen voor een volgend niveau. Natuurlijk doe je er dan langer over en heb je niet meteen succes. Het gaat erom dat je je hersens laat kraken en uitdaagt om iets nieuws te leren. Daar blijft je brein fit bij. Als je dan op een dag in je werk ook iets nieuws moet leren, lukt dat makkelijker, omdat je hersens lenig blijven.”

Werkgeluk door ontwikkeling
“Ik pleit ervoor dat werkgevers investeren in de praktisch uitvoerende medewerkers. Zij hebben beweging en uitdaging nodig. Soms zit dat in kleine dingen. Dat verhoogt hun werkgeluk en houdt hen langer inzetbaar. Bovendien, we hebben het over de grootste groep werkenden in Nederland. Zij verdienen aandacht; investeren in hun ontwikkeling, dat loont.”

Interview: Hinke Wever, FlexNieuws

Unique Uitzendbureau heeft een onderzoek te gepubliceerd onder de titel ‘Een leven lang ontwikkelen: het ontdekken, binden en boeien van talent’. Het onderzoek werd uitgevoerd onder 1.079 Nederlanders die in loondienst werken. Lees meer Er is ook een whitepaper beschikbaar.

Hinke Wever is een creatieve verbinder van werk- en levensterreinen. Ze was als redacteur vanaf de start betrokken bij FlexNieuws.