Demissionair-minister Van Gennip: “Nederland moet geen lage-lonen-land willen zijn.”

Vandaag publiceerde de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050 het rapport ‘Gematigde groei’. De commissie onderzocht de scenario’s waarin de Nederlandse welvaart kan behouden worden onder de druk van bevolkingsgroei. Indien de bevolking wel te hard groeit, komen de toegang tot de zorg, het onderwijs en huisvesting onder druk te staan. Ook onderzochten zij de manieren waarop de overheid kan sturen op de bevolkingsgroei.

In reactie op het rapport laat demissionair minister Van Gennip weten dat zij vindt dat de bevolkingsgroei dwingt tot duidelijke economische keuzes: “Ons land wordt drukker, grijzer en diverser. Ik kan me voorstellen dat Nederlanders vinden dat onze bevolking niet verder hoeft te groeien. Er zijn nu al te weinig huizen en personeelstekorten in de zorg en het onderwijs. Tegelijkertijd hebben we in een vergrijzend Nederland mensen nodig om onze welvaart op peil te houden.”

• Politieke partijen willen arbeidsmigratie beperken, maar hoe?

Krimp voorkomen

Volgens de commissie moet anderzijds voorkomen worden dat de bevolking krimpt. “Krimp schaadt de economie en biedt geen ruimte voor gewenste migratie. Krimp verergert ook de vergrijzing. We hebben de economie nodig om onderwijs, zorg en wonen te kunnen betalen.” zegt staatscommissievoorzitter Richard van Zwol

Het jaarlijkse migratiesaldo moet zo worden afgestemd dat Nederland in 2050 ongeveer negentien tot twintig miljoen inwoners telt. Het CBS berekende eerder dat de grens van negentien miljoen in 2037 bereikt zal worden als de bevolking in het huidige tempo doorgroeit.

Eerder trok de Adviesraad Migratie al aan de bel over arbeidsmigratie. Zij stelden dat arbeidsmigratie tot 2040 nodig is, maar het daarna een probleem zou kunnen worden. Daarnaast concludeerden zij dat “als gevolg van de komst van de arbeidsmigrant het welvaartsniveau, gemeten als het bbp per hoofd van de bevolking, veel minder sterk stijgt dan de economie hierdoor groeit.”

Geen lage-lonen-land willen zijn

Demissionair minister Van Gennip stelt dat bestuurders belangrijke keuzes moeten maken over welke economische de samenleving nodig heeft: “We hebben echt een probleem als het voor werkgevers aantrekkelijker is om drie medewerkers uit Oost-Europa te halen, dan te investeren in een robot. Nederland moet geen lage-lonen-land willen zijn. De lusten van goedkope arbeid zijn voor de werkgever, terwijl de samenleving de lasten draagt. Dat moet eerlijker. De overheid heeft daar wat mij betreft een leidende rol in en moet het niet alleen aan de markt overlaten.”

Het Sociaal en Cultureel Planbureau opperde in hun rapport ‘Kwesties voor het kiezen’ , gepresenteerd in aanloop naar de Tweede Kamer verkiezingen, dezelfde vragen als de minister. Volgens het rapport moesten er keuzes gemaakt worden in welke waarden wij belangrijk vinden in de samenleving. Moet er ingezet worden op economische groei of ‘brede welvaart’? “Een duidelijke visie op de waarde van (betaald en onbetaald) werk voorkomt een eenzijdige focus op economische aspecten van welvaart”, stelde het instituut.

• Het hele rapport is hier te vinden.