Brexit: gevolgen voor medewerkers

Het vrije verkeer van personen tussen het Verenigd Koninkrijk (VK) en de EU zal veranderen, met of zonder Brexit-deal.

Een artikel van ABN AMRO gaat in op de gevolgen van beide scenario’s voor het Nederlandse bedrijfsleven. Hieronder een samenvatting.

Wonen en werken in ander EU-land
Vrij personenverkeer betekent kort gezegd dat EU-burgers het recht hebben om te wonen en te werken in een ander EU-land, en dat ze in principe dezelfde behandeling krijgen als de burgers van dat land op het gebied van werk, arbeidsomstandigheden en alle andere sociale en fiscale regelingen. De beperking van deze rechten was de directe aanleiding voor de Brexit.

Settled status voor Nederlanders in VK
Naar schatting wonen er meer dan 100.000 Nederlanders in het VK, waarvan een derde tot de helft om er te werken. Zij kunnen zich sinds tot eind 2020 registreren, en krijgen een ‘settled status’ als ze kunnen aantonen dat ze er minstens vijf jaar wonen. Ze hebben dan het recht in het VK te wonen, werken, een staatspensioen op te bouwen en gebruik te maken van publieke diensten. Wie er minder dan vijf jaar woont kan een ‘pre-settled status’ aanvragen, die dan na vijf jaar kan worden omgezet in ‘settled’.

Puntensysteem na Brexit
Maar de registratie verloopt moeizaam: tweederde heeft zich niet geregistreerd. Bij een harde Brexit kunnen zij dan bij inreizen niet aantonen dat ze er lang legaal wonen. En wie zich na de Brexit (met of zonder deal) in het VK wil vestigen, zal waarschijnlijk moeten voldoen aan immigratieregels op basis van een puntensysteem, zoals bijvoorbeeld ook Australië toepast. Arbeidsmigranten moeten een aantoonbaar kwalificatieniveau hebben, uitgenodigd zijn door een werkgever en een salaris van 30.000 pond of meer gaan verdienen zodat ze voldoende kunnen bijdragen aan het Britse belastingsysteem. Wel komen er uitzonderingen voor ‘schaarse’ beroepen.

Overgangsperiode voor Britten in Nederland
Omgekeerd wonen er ongeveer 80.000 Britten in Nederland, voornamelijk in de Randstad en met relatief hoge lonen. Zij werken vooral in handel, zakelijke en financiële dienstverlening en de informatie- en communicatiesector. Als er geen deal komt, dan stelt de Nederlandse regering een nationale overgangsperiode in tot 1 juli 2020. Die geldt ook voor familieleden van Britse burgers die zelf geen EU-nationaliteit hebben. In deze periode kunnen Britten een permanente verblijfsvergunning aanvragen bij de IND, met dezelfde verblijfsvoorwaarden als voor niet-EU-burgers.

Verblijfsaantekening voor grenswerkers
Grensarbeiders zijn hierboven niet meegeteld: zij wonen in het VK en reizen wekelijks op en neer om in Nederland te werken. Ook voor hen geldt de overgangsperiode, maar zij mogen bij een no-deal alleen bij hetzelfde bedrijf blijven werken. Na de overgangsperiode moeten ze een verblijfsaantekening van een jaar aanvragen bij het IND, waarbij ze dan moeten bewijzen dat ze al voor de Brexit in Nederland werkten.

No-deal
Na een no-deal-Brexit kunnen Nederlandse ondernemers alleen werknemers uit het VK aannemen op basis van een tewerkstellingsvergunning. Die krijgt het bedrijf alleen als het aantoonbaar geen geschikte kandidaat voor de functie heeft gevonden in landen van de Europese Economische Ruimte (EU plus Noorwegen, IJsland en Liechtenstein). Britten die zich na Brexit in Nederland willen vestigen moeten een verblijfsvergunning als ‘derdelander’ aanvragen.

Deal
Als er wel een Brexit-deal komt, loopt de tussen VK en EU overeengekomen overgangsperiode tot en met 31 december 2020. Voor Britse werknemers in Nederland verandert er in die periode niets. Het VK en de EU onderhandelen in de tussentijd over een definitief uittredingsakkoord. De Britten die voor de Brexit rechtmatig in Nederland verbleven houden dan hun rechten op verblijf, studie en werk in Nederland. Dit geldt ook voor familieleden van Britse burgers die zelf geen EU-nationaliteit hebben. Ze moeten wel een definitieve verblijfsvergunning aanvragen. De Nederlandse werkgever hoeft geen aparte werkvergunning aan te vragen.

Bron: ABN AMRO, 10 september 2019