VACO leidt medewerkers op voor veilig en duurzaam werk in bandenbranche

VACO leidt medewerkers op voor veilig en duurzaam werk in bandenbranche

Interview met Tim van der Rijken, Algemeen Secretaris van VACO, de Bedrijfstakorganisatie voor de Banden- en wielenbranche

Het einde van het jaar wordt in ons land gekenmerkt door korte dagen, lange nachten, lichtjes, kerstbomen en – niet te vergeten – een pitstop bij de garage, zodat ook de auto met winterbanden klaar is voor de koudste periode.

Piekseizoen tijdens jaarlijkse bandenwissel
“Dit is een piekseizoen voor de meeste bedrijven binnen de banden- en wielenbranche.
Er zijn in die periode dus extra mensen nodig. Gespecialiseerde uitzenders spelen hier op in,” vertelt Tim van der Rijken. “In de cao VACO is het bovendien mogelijk gemaakt om in de bandenwisselperiode wat langer gebruik te kunnen maken van de eigen medewerkers. Dat wordt in de zomer gecompenseerd.”

Branche in beweging
“De banden- en wielenbranche is bij het grote publiek minder bekend. Toch is het een interessant vakgebied om verschillende redenen. Allereerst komt in deze branche duidelijk naar voren welke uitdagingen er zijn als je medewerkers duurzaam inzetbaar wilt houden.”

Zwaardere banden, nieuwe methodes van onderhoud
“Het aantal gereden kilometers stijgt nog steeds in ons land en in Europa. Dit heeft uiteraard effect op de vraag naar banden. Bovendien zijn ze er in alle soorten en maten; denk aan banden voor personenwagens, allerlei typen vrachtwagens, grondverzetvoertuigen en landbouwwerktuigen. De montage en het onderhoud van al die typen banden is verschillend. Dat vraagt dus ook om verschillende vakopleidingen.”

Bijscholing voor duurzame inzetbaarheid medewerkers
“De branche wil de medewerkers graag gezond en duurzaam inzetbaar houden in ieders belang. Dat betekent training in moderne apparatuur en kennis over de juiste manier van tillen, zodat de fysieke belasting hanteerbaar blijft.

Vanouds werken in deze branche vooral mensen die gewend zijn met hun handen te werken. Zij hebben weinig vooropleiding. Ze zijn jong in het werk gerold en inmiddels heel lang niet naar school geweest. Dat betekent dat zij weer moeten leren hoe het is om te leren.

Veel leveranciers van equipment bieden trainingen voor hun eigen apparaten. De medewerkers moeten het werk kunnen uitvoeren, maar ook begrijpen wat ze doen.

De VACO heeft daarvoor een eigen kenniscentrum, met een hal waarin een bandenservicebedrijf is nagebouwd. De meest voorkomende werkzaamheden kunnen hierin worden onderwezen.”

Ontwikkelgesprekken, training in eigen werkomgeving
“Wij stimuleren ook dat werkgevers ontwikkelgesprekken voeren met hun medewerkers en wij bieden daarbij zo nodig ondersteuning.

We bieden trainingen aan op diverse plekken in het land en bij onze leden in hun eigen werkomgeving. Sommige uitzenders verzorgen eveneens opleidingen in ons vak of nemen die bij ons af. Andere uitzendorganisaties zoeken mensen uit Oost-Europa om die in te zetten in de wisseltijd. Vaak zijn die al opgeleid in hun land van herkomst.”

Online oefenen voor examen
“Examens doen, dat blijft wel een punt van aandacht voor met name oudere werknemers in de branche. Wij adviseren hen de online modules alvast te oefenen, want dan halen zij aantoonbaar makkelijker het examen. Om die reden overwegen wij het oefenen van het examen verplicht te stellen.”

Zij-instroom
“De krappe arbeidsmarkt speelt overal en dat geldt ook hier. Om voldoende vakkrachten te vinden, werken wij ook met zij-instromers. Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kunnen via een speciaal project instromen in onze branche,” vertelt Tim.

Gevarieerde werkplekken
“In de werkplaatsen zelf kunnen mensen aan de slag. Er is een grote variatie aan bedrijven die banden leveren voor personenwagens, trucks en landbouw. Het is ook mogelijk intern door te groeien. Een speciale doelgroep vormt de bandenservice onderweg, de pechhulp aan gestrande vrachtwagens. Daar is een aparte veiligheidsopleiding voor nodig. Deze vakkrachten zijn ook ’s nachts op afroep beschikbaar.”

Zijn er genoeg jongeren te porren voor het vak?
“Gelukkig zijn er nog veel jonge mensen te vinden die instromen in het vak en dan een BBL-traject doen. Kleine bedrijven in de branche zijn vaak familiebedrijven. Via hun eigen netwerk weten zij jonge medewerkers te vinden die snel kunnen beginnen. Zij gaan vier dagen per week aan het werk en een dag per week naar school voor de vakopleiding.”

Hoe zit het met de arbeidsvoorwaarden?
“De cao kent goede arbeidsvoorwaarden en een sociaal fonds. Om instroom van nieuwe medewerkers te stimuleren subsidieert de VACO BBL-leerlingen met €1000,- extern per BBL’er. Dat bedrag ontvangt het bedrijf dat de leerlingen aanlevert. Vaak krijgen de medewerkers betaald boven het cao-loon. De markt en de krapte aan personeel dicteert dit.”

Brug tussen praktijkschool en bedrijven
“Wij proberen zoveel mogelijk een brug te slaan tussen de praktijkschool en bedrijven in de branche. We leiden ook veel docenten op voor praktijkscholen. Daardoor kunnen zij hun leerlingen enthousiast maken. Veel scholen werken nog met apparatuur van tientallen jaren geleden. In ons kenniscentrum kunnen leerlingen werken met de nieuwste apparatuur. Veilig werken staat voorop, wij besteden daar dus veel aandacht aan.”

Technium, praktijkruimte voor training
Wat gebeurt er nu concreet in het Technium, het opleidingscentrum van de banden en wielenbranche?

“Wij leiden ongeveer 900 cursisten per jaar op,” verklaart Tim van der Rijken. “Dat doen wij niet allemaal op deze plek. De instructie voor vrachtwagenbanden, landbouw- en industriebanden doen wij elders vanwege de afmeting van die voertuigen. In het Technium richten wij ons op het onderhoud van banden voor personenwagens.

Hier staan alle apparaten die de medewerkers in de branche in de praktijk tegenkomen, zij het dan van diverse merken. Wij geven hier stap voor stap uitleg over het hele proces van banden wisselen, banden repareren en de service aan het onderstel. Daar hoort ook bij het uitlijnen en kalibreren van de camera’s in de auto.

Een auto komt binnen en wordt op de brug gezet. Daar leer je over het demonteren van de banden. Vervolgens moet de band van het wiel worden gehaald met speciale apparatuur op een manier die ARBO-verantwoord is, want de banden zijn zwaar. Dan wordt er een andere band op gemonteerd en moet de band in balans worden gebracht. We laten zien hoe dat werkt op een (ouder type) statisch balanceerapparaat, maar ook op een (modern type) dynamisch balanceerapparaat. Dat laat de band rollen op een wegdek, wat iets accurater is. We hebben een modern demontage-apparaat, met zo min mogelijk fysieke belasting voor de werknemer.

Het richten van de camera’s is een apart leerpunt.

Wij beschikken bovendien over een uitlijnmodel waarmee je elke auto kunt simuleren. Het voordeel is dat je precies ziet wat er gebeurt als je uitlijnt. Welk effect hebben jouw acties op het onderstel en hoe reageren de wielen daarop? Dat kun je bij een gewone auto niet zien.

In onze stellingkast staan diverse typen banden met allerlei slijtagepatronen. Als een auto met een bepaalde bandenslijtage binnenkomt, herkent de cursist via de training, wat er waarschijnlijk aan de hand is met het voertuig. Tenslotte leren cursisten een band op een zorgvuldige manier te repareren.

Zo helpen wij met onze maatwerktrainingen dat voertuigen in Nederland veilig de weg op gaan en de medewerkers fit zijn voor hun job in het bandenonderhoud.”

Interview: Hinke Wever

Meer weten, kijk op VACO.nl

Zie ook
De CAO VACO 2019-2020 is onlangs algemeen verbindend verklaard