NBBU: bereid je vast voor op de nieuwe inlenersbeloning

In de wirwar aan nieuwe wetten en regels, raakt menigeen het spoor snel bijster. Neem de inlenersbeloning, die gelijke beloning voor uitzendkrachten garandeert. Die verandert met de komst van de nieuwe flexwet. Anika Keuter en Lucy Guardiola* van de NBBU praatten je in een webinar op Flexnieuws bij.

De huidige inlenersbeloning: hoe komt die tot stand?

Om te beginnen: hoe komt de huidige inlenersbeloning eigenlijk tot stand? Aan de basis daarvan ligt de Europese Uitzendrichtlijn. Die schrijft voor dat je voor de essentiële arbeidsvoorwaarden voor uitzendkrachten moet aanhaken bij wat een vergelijkbare werknemer verdient bij de opdrachtgever. De richtlijn is uitgewerkt in de Nederlandse Waadi, om precies te zijn in artikel 8 over gelijke beloning: ook wel het ‘loonverhoudingsvoorschrift’. In diezelfde Waadi staat ook dat bij cao mag worden afgeweken van dit loonverhoudingsvoorschrift.

De cao-partijen in de uitzend-cao van de NBBU en ABU hebben dit gedaan. In de cao is de ‘inlenersbeloning’ opgenomen. Daarnaast is er de afgelopen jaren rechtspraak geweest over bepalingen in de Europese uitzendrichtlijn en de Nederlandse Waadi. Hier moet in sommige gevallen ook rekening mee worden gehouden in wetgeving en cao.

Nieuwe flexwet gaat verder dan de huidige inlenersbeloning

In het Wetsvoorstel meer zekerheid flexwerkers, dat nog moet worden behandeld in de Tweede Kamer, wordt de ruimte voor afwijking bij cao beperkt. In de wet staat dat een uitzendkracht precies dezelfde essentiële arbeidsvoorwaarden moet krijgen als de vergelijkbare werknemer bij de opdrachtgever. Afwijken mag alleen nog via de uitzend-cao als het totaal van deze arbeidsvoorwaarden ten minste gelijkwaardig is. Dat gaat dus verder dan de inlenersbeloning zoals die nu in de cao is opgenomen.

De bepaling roept de vraag op wat wordt verstaan onder essentiële arbeidsvoorwaarden.  Als je kijkt naar de rechtspraak van de afgelopen jaren is het begrip essentieel heel ruim uitgelegd door zowel de Hoge Raad als het Europese Hof. Het betekent dat vrijwel de meeste arbeidsvoorwaarden hieronder vallen; dus ook zaken als het fitnessabonnement, het rouwverlof of het klimaatbudget.

Discussie bij cao-onderhandelingen

Tijdens de cao-onderhandelingen is gebleken dat  werkgevers en de vakbonden van mening verschillen over wat moet worden verstaan onder ‘gelijkwaardig’ en hoe daar invulling aan te geven. Ook de recente uitspraak van de Hoge Raad – het Dosign-arrest – en de uitwerking daarvan zorgt voor verschil van mening tussen werkgevers en vakbonden Daarom liggen de gesprekken momenteel stil.

De NBBU maakt zich samen met de ABU hard om liefst per januari 2026 – de beoogde ingangsdatum van de wet –  via de cao afspraken te maken over gelijkwaardig belonen. Dat houdt in: niet identiek elk element hetzelfde, maar in totaal onderaan de streep een gelijkwaardig pakket.

Om een voorbeeld te geven. Bij de opdrachtgever gelden 28 vakantiedagen. Je kan 26 vakantiedagen bieden en een hoger loon om de resterende 2 dagen te compenseren.

Voorbereiding 

Het is nog niet duidelijk welke afspraken er straks gaan gelden over gelijkwaardige beloning. Wel staat vast dat de inlenersbeloning substantieel gaat veranderen. Als uitzendonderneming moet je straks allereerst precies weten welke arbeidsvoorwaarden er gelden bij de klant; zonder dat is het immers niet mogelijk om invulling te geven aan gelijkwaardige arbeidsvoorwaarden.

Om je daarop voor te bereiden kun je om te beginnen het huidige uitvraagproces onder de loep nemen. Hoe vragen wij de inlenersbeloning uit? Hoe ziet het formulier eruit? Zijn er misschien bepaalde tools voor? Zijn er bepaalde branches of klanten waarvan je nu al merkt dat het moeilijk is om informatie te verkrijgen? Het is belangrijk om zeker die klanten goed mee te nemen in de veranderingen; dat in de toekomst alle arbeidsvoorwaarden moeten worden uitgevraagd en van toepassing zijn op de uitzendkracht. Zijn er bijvoorbeeld bijzondere verlofuitkeringen of IKB-budgetten om rekening mee te houden?

Die uitvraag goed regelen is evengoed belangrijk ter voorbereiding op de Wtta, het nieuwe toelatingsstelsel, dat nu ter behandeling in de Tweede Kamer ligt en mogelijk per 2027 ingaat. In het normenkader zit namelijk een toets op de correcte beloning van de uitzendkracht en het uitvraagproces. Ook dat betekent een uitbreiding: binnen de huidige NEN-inspecties wordt niet het hele uitvraagproces bekeken.

De inlener is verplicht op grond van de wet om de informatie over arbeidsvoorwaarden te delen. Ook die verplichting wordt in de nieuwe flexwet uitgebreid. Nu staat er alleen in de Waadi dat de inlener dat aan het begin moet doen. Straks wordt de inlener verplicht om daarbovenop elke wijziging door te geven.

Uniform uitvraagformulier

De NBBU is bezig om de branche te ondersteunen bij het uitvraagproces. Samen met de ABU wordt een uniform uitvraagformulier gemaakt. Dit uitvraagformulier kunnen uitleners gebruiken om de inlenersbeloning uit te vragen. Het formulier is uniform, dat wil zeggen dat een klant één formulier kan delen met verschillende uitzendbureaus. Daarnaast wordt er gewerkt aan een SETU-standaard van dat uitvraagformulier, zodat het ook in software kan worden geïmplementeerd.

NBBU en ABU werken samen aan een platform dat zich helemaal richt op de beloning van uitzendkrachten: wijzerbelonen.nl. Het is bedoeld voor de hele branche: uitlener, inlener en uitzendkracht. Daarnaast fungeert de NBBU als vraagbaak voor de leden. Naarmate er meer bekend is, gaat NBBU de voorlichting aan haar leden uitbreiden.

*Anika Keuter maakt als senior Juridisch Adviseur deel uit van de cao-delegatie en houdt zich onder meer bezig met de beloning van uitzendkrachten.
*Lucy Guardiola, Adviseur Juridische Zaken en cao-onderhandelaar bij de NBBU, is verantwoordelijk voor de cao Uitzendkrachten.

Lees hier de antwoorden op belangrijke vragen rond de uitzendbeloning.

Kijk hier gratis het webinar terug:

Lees ook:

• ABU en NBBU over vastgelopen CAO-overleg: ‘we willen praten over zorgvuldige invoering van gelijke arbeidsvoorwaarden’

• Onderhandelingen CAO voor uitzendkrachten opgeschort

• “Paniek over inlenersbeloning nergens voor nodig”