SLUIT MENU

Poolse belastingmaatregel veroorzaakt straffe oostenwind voor arbeidsmigranten

Poolse belastingmaatregel veroorzaakt straffe oostenwind voor arbeidsmigranten

Maarten de Jong
Maarten de Jong

Interview met Maarten de Jong,
Inspecteur bij Bureau Cicero

In het afgelopen jaar heeft Nederland met Polen een convenant gesloten om fiscale gegevens tussen beide landen uit te wisselen.

“In dit belastingverdrag staan afspraken die moeten voorkomen dat enerzijds bedrijven of burgers dubbel belasting betalen en anderzijds dat er belasting wordt ontweken.
Nederland kan belasting gaan heffen over alle Nederlandse pensioenen en socialezekerheidsuitkeringen uitgekeerd aan inwoners van Polen en die in Nederland zijn opgebouwd. Ook Polen mag deze inkomsten van haar inwoners in de heffing betrekken, maar moet vervolgens wel dubbele belasting tegen gaan,” aldus onze overheid.

Het gevolg is onder meer dat in Polen vanaf 2021 strengere inkomstenbelastingregels gelden voor de (eigen) inwoners, die tijdelijk elders in Europa wonen en werken. Geen probleem zou je denken, maar het kan wel de druk opvoeren bij uitzendorganisaties die arbeidsmigranten uit Polen bemiddelen.

Waarom is dit een potentieel scenario voor paniekvoetbal bij uitzenders en inleners van arbeidsmigranten? En leidt dit bij hen mogelijk tot verkeerde toepassing van fiscale wet- en regelgeving?

Maarten de Jong, Inspecteur bij Bureau Cicero, legt het uit.

“Wat nu gebeurt, lijkt op wat begin 2020, bij de invoering van de Wet Arbeidsmarkt in Balans, ook gebeurde. Toen werd de kostprijs voor uitzenden en payroll veel hoger, omdat de sectorindeling en daarmee de Whk-premies voor uitzendbedrijven gelijk werd getrokken. Het was niet meer mogelijk om te opteren voor een lagere Whk-premie op basis van een andere sectorindeling; alle uitzendkrachten vielen vanaf 2020 onder sectorindeling 52 en alle payrollkrachten onder sectorindeling 44. Daarnaast ging voor veel uitzendkrachten de WW-premie fors omhoog.

Dit zorgde voor een nivellering in de kostprijs tussen de uitzendbureaus. Een deel van de uitzenders en payrollers zag hun vertrouwde verdienmodel verloren gaan. Om dit te compenseren gingen ze bijvoorbeeld gebruik maken van de A-1 route en de ET-regeling.
Om de optie A-1 route toe te passen moet je veel doen en weten. Je dient onder meer zelf een onderneming te hebben in het land waar je de arbeidsmigranten werft, kortom, de drempel voor die kostenbesparende route is hoog en deze route is niet onomstreden, lees meer.

Een andere ‘vluchtroute’ voor uitzenders die klem komen te zitten in de race tussen lage marges en klandizie is gebruik te maken van de ET-regeling bij het inzetten van arbeidsmigranten. Sommigen gingen die opeens toepassen, terwijl ze dat voorheen niet deden. Wij zagen dat in 2020 tijdens inspectiewerkzaamheden bij controles voor de keurmerken in de branche.”

Wat is de ET-regeling?
“Dat is een op maat gesneden toepassing van de fiscale cafetariaregeling, specifiek voor de uitzendbranche. De ET-regeling is een brancheregeling die onder strikte voorwaarden mag worden toegepast en is vastgelegd in de CAO voor Uitzendkrachten. In 2010 hebben de uitzendbranche organisaties (ABU en NBBU) een convenant gesloten met de Belastingdienst. Slimme uitzenders pasten het al toe, maar vanwege de complexiteit en onbekendheid leidde dit tot veel gedoe. Ze redeneerden: de cafetariaregeling maakt het aantrekkelijker voor arbeidsmigranten om hier tijdelijk te komen werken, omdat ze deels onbelast inkomen hebben als compensatie voor extra kosten die gemaakt worden door naar Nederland te komen en hier tijdelijk te verblijven en werken. Laten we het structureren en formaliseren. Dat voorkomt fouten en onnodige juridische procedures.

We kennen ook de 30% regeling. Dit is een fiscale regeling voor individuele hoger betaalde en gekwalificeerde arbeidsmigranten, die ‘kennismigranten’ worden genoemd. Het betreft een bijzonder forfait: de extraterritoriale kosten worden geacht 30% van het loon te bedragen. Omdat de aanvullende eis ‘schaars op de Nederlandse arbeidsmarkt’ geldt, is er een beschikking van de Belastingdienst nodig dat de 30%-regeling mag worden toegepast.

De meeste uitzenders kunnen niet werken met de 30% regeling voor arbeidsmigranten, omdat ‘schaars op de Nederlandse arbeidsmarkt’ niet van toepassing is en de salarissen en opleiding van hun doelgroep gemiddeld lager zijn.
De uitzendbranche is dus met succes gaan lobbyen voor een eigen regeling, die werd vastgelegd in het ET-convenant en in de CAO onder de naam ET-regeling is opgenomen.

Uitzendkrachten uit andere landen die tijdelijk in ons land komen werken, die tegelijk ingeschreven blijven in hun land van oorsprong, krijgen – bij toepassing van de ET-regeling – compensatie voor de kosten van wonen/werken in ons land. Daarbij wordt bruto loon uitgeruild voor netto loon, onder specifieke voorwaarden. Wie als werkgever onvoldoende bekend is met de details van de regeling en willekeurig de ET-regeling gaat toepassen, kan daar flink mee de fout in gaan. Het vraagt grondige kennis van zaken en de juiste salarissoftware om het proces te administreren. Toepassing van de ET-regeling, dat kun je echt niet zomaar even op zondagmiddag besluiten en op maandagmiddag doorvoeren om van de ene op de andere dag een concurrerende kostprijs te bieden aan je klanten.

De verhoogde kostprijs voor uitzenden die ontstond door invoering van de Wet arbeidsmarkt in balans zette voor diverse uitzenders die deur wel open, zoals wij nogal eens zagen bij onze controlewerkzaamheden tijdens inspecties voor de diverse keurmerken in de branche.

In 2020 zagen wij bedrijven die voor het eerst de ET-regeling gingen gebruiken maar niet goed uitvoerden. Dat kan liggen aan ontbrekende kennis, verkeerde software, of een enigszins goed opgetuigd, echter niet goed bijgehouden proces van gegevensverwerking.

Dit is riskant omdat de ET-regeling de mogelijkheid biedt om brutoloon uit te ruilen tot het WML (Wettelijk Minimumloon en Vakantiebijslag). Dit betekent dat je heel dicht aan de wind gaat zeilen; wie in het softwarepakket instelt: uitruil van brutoloon tot aan WML, maar dat net niet goed regelt, loopt het risico om onder WML te gaan verlonen en dat is bij inspecties een van de zwaarste vergrijpen die je als werkgever in ons land kunt begaan. Op die manier wordt een klein foutje al snel een heel grote fout.

Dat gezegd hebbende wil ik benadrukken dat er gelukkig ook bedrijven zijn die zeggen: ‘ik ga die ET-regeling nu niet invoeren, voorheen deed ik dat ook niet, want het is mij veel te ingewikkeld. Ik neem de kostprijsverhoging voor lief.’ Het is wat mij betreft te kort door de bocht als de conclusie wordt getrokken dat de uitzendsector de kantjes eraf loopt.

Toch is er nu die nieuwe straffe wind uit het Oosten. De belastingwijziging in Polen waardoor Poolse arbeidsmigranten tot voor kort naar ons land gingen om hier tijdelijk werk te doen, in de verwachting: ‘dit is wat ik bruto verdien en dat is wat ik straks netto overhoud.’ Sinds 2021 is die situatie veranderd.”

Druk vanuit de arbeidsmigrant om ET-regeling te misbruiken?
“De uitzender kan daardoor niet alleen worden geprest door de klant/de opdrachtgever die druk uitoefent voor een lagere kostprijs. Ook een gewaardeerde arbeidsmigrant komt makkelijk in de verleiding om te zeggen: ik kom alleen voor jou werken als jij de ET-regeling toepast, zodat ik netto net zoveel overhoud als in 2020.

Voor één arbeidsmigrant die met zo’n eis komt, zal de uitzender niet meteen zwichten, maar als het gaat om een groep die hem voor het blok zet tegenover de concurrentie, wordt het een ander verhaal.”

Duitsland en Polen wisselen geen fiscale gegevens uit
“De concurrentie tussen landen om de gunst van de arbeidsmigrant speelt mee. Duitsland heeft met Polen op dit moment geen convenant voor uitwisseling van fiscale gegevens. Zulke verdragen maken landen individueel met elkaar, dat wordt niet centraal aangestuurd in de EU. Arbeidsmigranten uit Polen kunnen dus overwegen: als ik in Duitsland werk, ben ik dichter bij huis en houd ik er netto meer van over, omdat de Poolse fiscus niet ziet wat ik verdien.

Of ze kunnen overwegen om zich in Nederland te vestigen en zich uit te schrijven uit Polen. Maar dat is voor de meeste arbeidsmigranten met een gezin en familie in Polen geen optie.

Zo voert een schijnbaar eenvoudige belastingmaatregel in een ander EU-land in ons land de druk op in de uitzendketel. Natuurlijk staat de uitzendsector daarin niet alleen, die is onderdeel van de hele economische keten.”

Interview: Hinke Wever

Voetnoten
– Wie meer details wil weten zoals de salariseffecten van de belastingwijziging in Polen, verwijzen we graag naar het blog van Maarten de Jong op BureauCicero.nl.
– LTO heeft een eigen ET-regeling ingericht, die kan worden toegepast door werkgevers in de land- en tuinbouw die aangesloten zijn bij die brancheorganisatie.
– Diverse media, waaronder de ABU en de Belastingdienst, hebben al gewaarschuwd voor deze nieuwe situatie. De ABU heeft zijn leden gewaarschuwd voor verkeerde toepassing van de ET-regeling.

Lees ook
Goedkope arbeidsmigrant komt van steeds verder

Hinke Wever is een creatieve verbinder van werk- en levensterreinen. Ze was als redacteur vanaf de start betrokken bij FlexNieuws.