"Voor futureproof ondernemen in flex"
SLUIT MENU

Gaan meer mensen werken door forse verhoging minimumloon?

Per 1 januari 2023 is het WML fors verhoogd. Stimuleert dit meer mensen om te gaan werken?

Door Pieter Jacob Leenman, founder en CEO van Maqqie

Pieter Jacob Leenman
Pieter Jacob Leenman

We starten dit nieuwe jaar met een historische verhoging – +10,15% – van het wettelijk minimumloon (WML). Halfjaarlijks worden de minimumlonen geïndexeerd, maar sinds de jaren ’70 vorige eeuw is een dergelijk forse stijging niet meer voorgekomen. Maar is het ook goed voor werknemers en de werkgelegenheid? Gaan mensen er meer van werken? We hebben immers iedereen nodig komende decennia om de BV Nederland draaiend te houden.

Meer werken loont vaak niet
Uit onderzoek van het CPB (december 2020) zou blijken dat een hoger WML leidt tot meer werkloosheid. Dat gaat wat worden, denk je dan, met ruim 10% verhoging. Gezien de structurele aard van de tekorten op de arbeidsmarkt lijkt me het veronderstelde causale verband onwaarschijnlijk. Het aantal vacatures in bijvoorbeeld de zorg explodeert momenteel en dat zal komende jaren alleen maar verergeren door demografische ontwikkelingen. Toch raken de conclusies van dit rapport aan een fors probleem. Bij een dergelijke verhoging zou werken meer moeten lonen dan ooit. En dat is helaas niet het geval.

Momenteel werkt bijna de helft van de beroepsbevolking in deeltijd, ruim 4,6 miljoen mensen. Volgens het CBS wil daarvan ongeveer 10% meer uren werken. Maar onderaan de streep levert het niets op. De hogere inkomsten door meer werken leiden in veel gevallen tot een forse vermindering van de toeslagen (zorgtoeslag, huurtoeslag, kinderopvangtoeslag en kindgebonden budget). Zodanig zelfs, dat meer werken netto geld kost voor deze groep mensen. Daar wringt het. De deeltijdklem.

Lagere toeslagen, hogere werkgelegenheid
Een hoger WML is nodig om de pijn van de forse inflatie te verzachten, maar dan wel in combinatie met een afbouw van de Toeslagenregelingen. Daarmee wordt de deeltijdklem minder strak en gaan meer mensen weer vaker aan het werk. Dus ja, WML omhoog – het mag zelfs meer dan de ruim 10% per 1 januari, maar verminder gelijktijdig en evenredig het recht op toeslagen. Bevries op zijn minst de inkomensgrens voor het recht op toeslagen, in plaats van deze standaard mee te indexeren met het WML. Afbouwen van deze inkomensgrens in combinatie met een hoger WML is nog beter. Werken moet lonen.

Geen perverse prikkel maar stimulans
Eenzelfde situatie doet zich voor bij de groep uitkeringsgerechtigden. Het eerder aangehaalde CPB-rapport bevestigt dat werken voor deze groep Nederlanders niet loont. Het loont zelfs nóg minder door deze verhoging van het WML met ruim 10%. Alle sociale voorzieningen gaan namelijk met hetzelfde percentage omhoog.

Een hoger WML zou naast compensatie voor inflatie ook een stimulans moeten zijn om meer te gaan werken. Maar dan moeten de perverse prikkels uit het systeem worden gehaald. Bouw de toeslagen evenredig af en ontkoppel de WML-indexaties van de hoogte van de sociale voorzieningen. We hebben iedereen nodig in komende decennia, maar het moet wel lonen.

Lees ook
Minimumloon in één keer met 10,15% omhoog per 1 januari 2023
Deel werkgevers geeft extra eenmalige uitkering aan personeel
Aart van der Gaag, blog over de ‘voltijdsbonus’

Flexnieuws geeft ruimte aan auteurs die een artikel willen plaatsen op Flexnieuws.