SLUIT MENU

Politiek beeld van de werknemer en de economische realiteit

Het politieke beeld van de werknemer in Den Haag en de economische realiteit

Door Joost van Ladesteijn, partner en advocaat bij Vertex Legal B.V.

Joost van Ladesteijn
Joost van Ladesteijn

Eind deze week zal minister Van Gennip naar verwachting ingaan op de regulering van werk in een hoofdlijnenbrief over de arbeidsmarkt.

Op basis van het regeerakkoord mag een combinatie van het rapport van de Commissie Borstlap en het SER-rapport voor de middellange termijn worden verwacht.

Het kernprobleem zou de kwalificatievraag zijn rond een meer dan 100-jaar oude definitie van de arbeidsovereenkomst. Is dat zo? Gelijktijdig leveren effectief alle alternatieven (ook) andere definitievragen op van het Belgische of Californische model, de rapporten van de commissies Boot en Borstlap tot het SER-advies.

Ontspanning en lenigheid van geest kunnen in de verschillende discussies worden gemist. Om kort te gaan:

  • elk probleem is grofweg in de kern een definitieprobleem;
  • elke definitie is per definitie niet definitief, reeds doordat niet alles kan worden voorzien;
  • juist de imperfecties van een definitie zijn de reden dat een definitie standhoudt en toepasbaar blijft.

Dat maakt kwalificatie geen rocket science. Sterker: het is dagelijkse kost in de praktijk. Kwalificatie is de kern van miljarden valuta’s aan omzet aan dienstverlening door planning en dan vooral fiscaal. Valt de onderneming onder de werkingssfeer van de cao of de wet? Is er sprake van overgang van onderneming? En juist doordat het Hof van Justitie bij bijvoorbeeld behoud van identiteit nadere voorwaarden stelt, ontstaan er meer planningsmogelijkheden. En ga zo maar door.

Er dient voor worden gewaakt dat (rand)verschijnselen als regel worden gepresenteerd voor fundamentele systeemwijzigingen zonder het eigenlijke probleem aan te pakken, laat staan effectief en duurzaam op te lossen.

Dat laatste vergt een methodische aanpak voor een herziening van de arbeidsmarkt met als mogelijke doelstelling op voorspelbare wijze de arbeidsmarktdynamiek herstellen met oog voor rechtsbescherming.

Waar zo als eerste aanzet aan te denken in het besef dat arbeidsmarktdynamiek en rechtsbescherming op elkaar in- en doorwerken?

  • ont-“framen” van flex. Flex is essentieel, te meer bij arbeidsmarktkrapte. Ook oplossingsrichtingen als een e-commerce-CAO dienen te worden onderzocht;
  • “vast minder vast” door onder andere afschaffing van de preventieve ontslagtoets en inkorting van de loondoorbetalingsverplichting bij ziekte, welke mondiaal vreemde eenden in de bijt zijn;
  • vergroten pakkansen bij non-compliance. Out-of-the-box zijn verschillende schoten voor de boeg denkbaar, waaronder een met voldoende rechtswaarborgen omklede arbeidsrechtelijke procesgang, sneller uitspraken van de Hoge Raad in het belang der wet, verplichting tot arbeidsrechtelijke corvee in het kader van de beroepsopleiding voor advocaten op schijnconstructies en/of (multi-inzetbare/platform) regelingen voor “meer blauw op straat”;
  • verbeteren voorspelbaarheid. In dat verband kan worden nagedacht over arbeidsrechtelijke “rulings”, “accountantsverklaringen” en een “VAR 2.0”;
  • onderzoek naar de rol van de klassieke arbeidsrechtelijke “zuilen”, waaronder de SER, de vakbeweging en de overheid.

Mede door een actieve Europese Commissie en digitalisering, komen grenzen toenemend onder spanning, terwijl nationale grenzen blijven bestaan. Nederland kan dan ineens snel een kleiner land worden, wezenlijk verdergaand dan enkel het vestigingsklimaat. In dat verband is de aanpak van de Nederlandse arbeidsmarkt fundamenteel en de praktische doordenking ervan in alle samenhangen cruciaal.

* Vertex Legal B.V. is een boetiekkantoor in juridisch, cultureel en strategisch managementadvies.

Lees ook
Flitskwalificatie politieke agenda’s in het arbeidsrecht

Joost van Ladesteijn heeft het over #people, #cultuur, #strategie, #leadership en #arbeidsrecht.