"Voor futureproof ondernemen in flex"
SLUIT MENU

Verzuimbegeleiding en privacy, een moeizaam huwelijk?

Verzuimbegeleiding en privacy, een moeizaam huwelijk?

Jaco Coster
Jaco Coster

Column door Jaco Coster

Na vele aankondigingen, talloze publicaties en voorlichtingsbijeenkomsten was het dan eindelijk zover: op 25 mei 2018 trad de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in werking. Een drukke agenda voor specialisten en veel werkgevers in rep en roer. Al was het maar vanwege de torenhoge boetes tot een maximum van € 20 mln of 4% van de (wereldwijde) omzet. De AVG vervangt de Wet Bescherming Persoonsgegevens (WBP) en is, afgezien van de hiervoor genoemde boetes, vooral vernieuwend omdat het voor alle EU-lidstaten van toepassing is en bovendien is aangepast aan nieuwe ontwikkelingen, zoals de digitalisering van gegevens. Denk bijvoorbeeld aan IP-adressen, cookies en e-mailaccounts die herleidbaar zijn naar natuurlijke personen. Wie heeft er geen last van een bombardement aan (digitale) reclames na het boeken van een vakantie of vliegreis? Kortom, meer aandacht voor privacy, er is veel voor te zeggen. Maar hoe zit het dan met verzuimbegeleiding en re-integratie (Wet Verbetering Poortwachter) als tegelijkertijd de werknemer recht heeft bescherming van gegevens die van medische aard zijn en/of in de persoonlijke levenssfeer lig-gen? Wat mag er wel en wat niet worden vastgelegd? Privacy en een adequate verzuimbegeleiding, dat kan nog wel eens wringen.

Met toestemming of noodzakelijk
Feitelijk zijn er twee mogelijkheden om gegevens te krijgen en vast te leggen: of de werknemer geeft toestemming, of de gegevens zijn noodzakelijk. Toestemming van de werknemer dan maar? Het lijkt wellicht de oplossing, maar is het (meestal) niet. Die toestemming moet namelijk aantoonbaar zijn en in vrijheid gegeven. Aantoonbaar zal nog wel lukken, maar in vrijheid gegeven is per definitie complex vanwege de veronderstelde ongelijke relatie werkgever-werknemer. De werknemer kan bovendien zijn toestemming altijd weer intrekken, de gegevens moeten dan worden verwijderd. Kortom, het vastleggen van gegevens met toe-stemming is een weg met risico’s.

Voor gegevens die noodzakelijk zijn voor de verzuimbegeleiding en de re-integratie is geen toestemming nodig. Maar welke gegevens zijn dat dan? Mijn advies is steeds om vooral het gezonde verstand te gebruiken en steeds bij elke informatie de vraag te stellen: “heb ik die informatie nodig en voor welk doel”. Informatie over de aard van de aandoening is bijvoorbeeld niet strikt nodig (hoewel het de bedrijfsarts nog wel eens tot een cryptische omschrijving noodzaakt), informatie over mogelijkheden en beperkingen en geschiktheid voor bepaald soort werk juist wel. Overigens vertelt de werknemer in de praktijk meestal uitgebreid wat hij mankeert en wat de behandeling is. En dat mag dan weer niet worden opgeslagen, maar je weet het als werkgever dan dus wel.

Functionaris gegevensbescherming
Uitzendondernemingen moeten voor een goede dienstverlening over veel data kunnen beschikken, dat gaat (veel) verder dan het hier beschreven probleem bij verzuim. Veel ondernemingen hebben daarom onverplicht een functionaris gegevensbescherming aangesteld – onverplicht omdat een dergelijke functionaris wettelijk alleen verplicht is voor bijvoorbeeld overheid en publieke dienstverleners. Dat zal voor kleinere ondernemingen een taak in plaats van een functie zijn. Ik denk een verstandig besluit omdat daarmee ook op termijn iemand is die de naleving bewaakt. Mijn advies is om een dergelijke functionaris dan ook te laten toezien op de opvraag en verwerking van gegevens bij de verzuimbegeleiding en re-integratie. Want verzuim en privacy, het is en blijft voorlopig nog een moeizaam huwelijk.

Jaco Coster is zelfstandig consultant en auteur van de boeken ‘Als de werknemer verzuimt’ (www.jcinteractive.nl/boeken-bestellen) en VerzuimenBeter (www.professionalsinflex.nl).

Jaco Coster is zelfstandig consultant en auteur. Hij heeft meer dan 30 jaar ervaring op de thema's arbeid en gezondheid in verschillende functies.