CAO Metalektro, hoe bepaal je de inlenersbeloning voor uitzendkrachten?

CAO Metalektro (Grootmetaal), hoe bepaal je de inlenersbeloning?

Toelichting door Nettie Alkema, salaris- en cao-expert

De CAO Metalektro staat ook wel bekend als de CAO Grootmetaal. Heeft iemand enig idee hoeveel werknemers er eigenlijk onder deze cao vallen?

Volgens de werkgeversorganisatie FME en de vakbonden gaat het om zo’n 160.000 mensen. En als je dan uitgaat van een gemiddelde flexibele schil van 10%, dan zijn er 16.000 mensen op flexibele basis aan het werk. Natuurlijk zijn dit niet alleen uitzendkrachten, maar we kunnen wel stellen dat de CAO Metalektro een behoorlijke rol speelt in uitzendland.

Dat is ook af te leiden uit CAOWijzer: de Metalektro heeft een stabiele positie in de top 5 van meest bekeken en geraadpleegde cao-informatie.

Reden voor mij om de CAO Metalektro in combinatie met de regels uit onze eigen uitzendcao nog eens zorgvuldig onder de loep te nemen. Zeker nu de inlenersbeloning in de nieuwe cao met een aantal elementen is uitgebreid.

De eerste vraag die we onszelf moeten stellen is: Wat is het verschil tussen de CAO Metalektro – ook wel CAO Grootmetaal genoemd – en de CAO Metaal en Techniek, ook bekend als de CAO Kleinmetaal?

Het verschil tussen Groot- en Kleinmetaal zit o.a in het aantal arbeidsuren per week: Bedrijven waar meer dan 1.200 uren per week wordt gewerkt, vallen in principe onder de CAO Metalektro. Dat betekent dat bedrijven met een gemiddeld aantal vaste werknemers wat hoger ligt dan 30 fulltimers, onder deze cao vallen.

Onder de CAO Metalektro vallen ook ondernemingen waarin uitsluitend of in hoofdzaak een of meer van de volgende bedrijven worden uitgeoefend:

1. het walsen van staal;
2. het ijzer- en staalgietersbedrijf;
3. het vervaardigen en/of herstellen van vliegtuigen;
4. het vervaardigen en/of herstellen van liften.

Nu we hebben vastgesteld welke bedrijven onder de CAO Grootmetaal vallen, is het tijd om te onderzoeken wat de inlenersbeloning in het kader van de CAO Metalektro nu eigenlijk inhoudt. Welke elementen van een cao vallen onder de regels van de inlenersbeloning. En let op: met de inwerkingtreding van de nieuwe uitzendcao’s is de inlenersbeloning zoals gezegd flink uitgebreid (zie artikel 16 van de uitzend-cao:

1. Het geldende periodeloon in de schaal
2. ADV, naar keuze van het uitzendbureau vergoed in tijd of geld
3. Toeslagen voor werken in onregelmatigheid en/of onder fysiek belastende omstandigheden die samenhangen met het werk. Je kunt hierbij denken aan overwerk, verschoven uren, koudetoeslag, onregelmatigheid en ploegentoeslag
4. Initiële loonsverhogingen, vanaf hetzelfde tijdstip en met dezelfde omvang als bij de opdrachtgever. Concreet betekent dit dat evt. loonsverhogingen met een datum in het verleden nu ook voor uitzendkrachten met terugwerkende kracht moeten worden toegepast. Of dit ook geldt voor werknemers die inmiddels uit dienst zijn, is niet helemaal duidelijk.
5. Kostenvergoedingen, maar dan alleen die kosten die netto vergoed kunnen worden
6. Periodieken, hoogte en tijdstip als bij de opdrachtgever bepaald
7. Vergoeding van reisuren en/of reistijd, tenzij deze uren al als gewerkte uren worden verwerkt
8. Eenmalige uitkeringen, ongeacht het hoe en waarom van de uitkering.
9. Thuiswerkvergoedingen, zowel netto als bruto.

Een flinke lijst dus. Ik zal de verschillende onderdelen hieronder puntsgewijs doornemen.

Periodeloon
De cao kent loonschalen, van A t/m K. Tot en met afgelopen jaar kende de cao aparte loonschalen voor jeugdigen, maar dat is met de inwerkingtreding van de nieuwe CAO Metalektro per 1 januari 2022 niet meer van toepassing.
De meest recente loonschalen dateren van 1 juli 2021. Indeling in een van deze loonschalen gebeurt op basis van een door de inlener opgestelde lijst met functies. Achter deze indeling schuilt een heel systeem van functiewaardebepaling, wat veel te complex is om hier uit de doeken te doen. Het is dus zaak om van de inlener een onderbouwing te ontvangen van functienaam en indeling in de loonschaal.

In de uitzendcao’s staat dat indien de inlenerscao een uurloonberekening kent, deze berekeningswijze voorgaat ten opzichte van de uurloonberekening in de uitzendcao. De CAO Metalektro zegt in artikel 7.3 Definities dat een uurloon een waarde heeft van 0,58% van de maandverdienste en dus is dat de manier waarop het uurloon voor de uitzendkracht berekend hoort te worden.

ADV
De cao kent een normale arbeidsduur van 40 uur per week en 13 ADV dagen per jaar. In artikel 4.2 lid 1c staat dat als de werkgever in een bepaald jaar minder ADV dagen wil hanteren, hij het feitelijke salaris van de werknemer over dat kalenderjaar verhoogt met 0,383% voor elke 8 vrije roosteruren die hij minder krijgt dan 104 uren per kalenderjaar. De waarde van een roostervrije dag is hiermee dus bepaald.
Kiest de uitzendonderneming voor vergoeding van de ADV in geld, dan dient het percentage als volgt te worden berekend:
13 dagen x 0,383% = 4,98%.
Let op: wanneer ADV als een bruto vergoeding wordt verwerkt, dan is er sprake van een structurele vergoeding. En dat betekent dat deze vergoeding ook doorbetaald moet worden tijdens vakantie en/of arbeidsongeschiktheid.

Toeslagen
In de volgende artikelen van de cao Metalektro worden de verschillende toeslagen besproken:

Artikel 2.5 beschrijft de consignatiediensten. Wat er feitelijk staat is dat er in overleg met de ondernemingsraad of de vakvereniging een regeling opgesteld dient te worden, waarin reiskosten, telefoonkosten en vergoeding voor iedere oproep per etmaal geregeld zijn. Er zal dus bij de inlener nagevraagd moeten worden welke regelingen er getroffen zijn. Gaat de werknemer eenmaal aan het werk, dan zijn de normale regels omtrent overwerk en meeruren van toepassing.

Artikel 3.7.2 geeft de toeslagen voor overuren en feestdagen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen de eerste twee overuren en de uren daarna, zaterdag- en zondaguren en feestdaguren. Er hoeft gelukkig niet gerekend te worden, de cao laat precies de uurloonpercentages zien.

Daarnaast kent de cao ook meeruren. Dit zijn uren die boven de Basis Jaarlijkse Arbeidsduur (BJA) uitkomen. De BJA wordt gedefinieerd in artikel 7.3 als het saldo van het aantal dagen in een kalenderjaar verminderd met: het aantal zaterdagen en zondagen;
het aantal vakantiedagen;
het aantal feestdagen dat niet op een zaterdag of zondag valt;
13 dagen vrije roostertijd (104 vrije roosteruren).
De uitkomst in dagen wordt vermenigvuldigd met 8 uur. Voor 2022 is de BJA vastgesteld op 1720 uur. Neemt een werknemer bijvoorbeeld niet al zijn vakantiedagen op en werkt hij daardoor meer dan 1720 uren, dan zijn dit meeruren. Deze uren kunnen onder specifieke voorwaarden worden uitbetaald. Het percentage bedraagt dan 103,4%.

Artikel 3.7.3 regelt de betaling van ploegendiensten. Houd er rekening mee dat structurele toeslagen en vergoedingen ook tijdens vakantie en ziekte doorbetaald moeten worden. Ploegentoeslag zal in de regel onder de noemer structurele toeslag vallen. Er gelden verschillende percentages voor de twee- en de drieploegendienst, namelijk 13,3% en 15,0%. Wanneer er én op een zondag of feestdag én in ploegendienst wordt gewerkt ontvangt de werknemer een toeslag per uur van 82,8% resp. 182,8%.

Artikel 3.7.5 behandelt de toeslagen voor onregelmatige uren. Deze toeslagen zijn niet zozeer afhankelijk van de werktijden, maar of het werk langer duurt of op andere tijdstippen plaatsvindt dan gebruikelijk voor de betreffende werknemer. Er is pas recht op de toeslag wanneer er meer dan een uur wordt afgeweken van de normale werktijd. Voor het tweede en derde uur ontvangt de werknemer dan een toeslag van 19% per uur, voor alle volgende uren ontvangt hij 36,2% per uur.

Initiële loonsverhogingen
De volgende loonstijging is in aantocht:
Per 1 februari 2022 wordt het feitelijk loon verhoogd met 3%. Voor de fulltime medewerker betekent dit een verhoging van minimaal € 72,37 per maand. Aangezien de cao werkt met een uurloonberekening van 0,58% van het maandsalaris, bedraagt de verhoging per uur € 72,37 x 0,58% = afgerond € 0,42 per uur.

Kostenvergoedingen
De cao kent alleen een vergoeding voor reis- en verblijfkosten als er sprake is van karweiwerk (artikel 3.7.7). De vergoeding voor reiskosten wordt bepaald op basis van de kosten bij reizen via de kortst mogelijke route bij openbaar vervoer, laagste klasse. Alleen de extra kosten komen voor vergoeding in aanmerking.

De verblijfskosten worden vergoed volgens de in de onderneming geldende regels. Deze zullen dus bij de inlener moeten worden opgevraagd. Daarnaast zegt de cao dat de werkgever voor bijkomende kosten die niet op een andere manier vergoed worden € 3,40 per dag moet betalen. Voor alle kosten geldt dat deze alleen betaald hoeven worden wanneer dit netto kan.

Periodieken
In artikel 7.3 definities vinden we terug wat er onder functiejaren wordt verstaan. In verband met de afschaffing van de jeugdschalen is deze tekst aangepast ten opzichte van de vorige cao:
De hele jaren die de werknemer heeft gewerkt in de salarisgroep waarin hij is ingedeeld, gerekend vanaf het moment dat hij in die salarisgroep is ingedeeld.

Onder functiejaren worden ook verstaan de fictieve jaren die de werkgever aan de werknemer heeft toegekend:

• bij de invoering van een salarissysteem in de onderneming;
• op grond van de vroegere werkzaamheden van de werknemer in een lagere salarisgroep in dezelfde onderneming; hierbij is de hoogte van het salaris in deze salarisgroep medebepalend voor het aantal toe te kennen jaren;
• bij indiensttreding, op grond van de ervaring die de werknemer in een andere onderneming heeft opgedaan

Elk functiejaar staat voor een trede. Dus na een heel jaar in een bepaalde salarisgroep gewerkt te hebben, verdient de werknemer een functiejaar en daarmee een hogere trede in de loonschaal.

NB: Dit blog behandelt de CAO Metalektro. Er is een aparte cao voor hoger personeel, de CAO Metalektro Hoger personeel. De verwachting is dat beide cao’s op termijn zullen worden samengevoegd, maar vooralsnog is dat niet zo.

Vergoeding van reisuren en/of reistijd
Artikel 3.7.7 behandelt de vergoeding van reisuren in geval van karweiwerk. Voor vergoeding komen enkel de reisuren in aanmerking die bovenop de normale reistijd komen. Bovendien geldt reistijd binnen de normale werktijd als gewerkte tijd en komt daarmee niet in aanmerking voor vergoeding als reistijd. De regeling is nogal uitgebreid, dus lees de caotekst goed door!

Eenmalige uitkering
In artikel 3.4.2 wordt de eenmalige uitkering besproken die op 1 oktober 2021 betaald moest worden. Op dat moment maakte de eenmalige uitkering nog geen onderdeel uit van de inlenersbeloning en was de uitzendwerkgever niet verplicht om deze uitkering te betalen. Sterker nog, daar waar de salarisverhogingen wel met name van toepassing worden verklaard voor uitzendkrachten, gebeurt dit niet met betrekking tot de eenmalige uitkering.

De looptijd van de huidige cao is tot en met 30 november. De verwachting is dat er voor 2022 geen eenmalige uitkering zal gaan gelden.

Thuiswerkvergoeding
De huidige cao kent geen thuiswerkvergoeding. Dat betekent natuurlijk niet dat de inlener geen systeem van thuiswerkvergoedingen heeft geïntroduceerd. Het is dus altijd zaak om na te vragen of er wellicht een regeling voor dergelijke vergoeding aan de orde is.

Tot slot
Zoals duidelijk mag zijn is het vaststellen van de inlenersbeloning geen eenvoudige bezigheid. Ook na het lezen van deze blog zullen er nog vragen zijn. Gelukkig is er een aantal tools op de markt om je te helpen bij de vaststelling van de rechten van je uitzendkracht. Eén daarvan is CAOWijzer.

CAOWijzer beschikt over meer dan 200 uitgewerkte inlenerscao’s. De tool geeft via een eenvoudige wizard direct inzicht in het minimum caoloon, de eerstvolgende loonsverhoging, de periodieke verhoging en de toeslagen en vergoedingen. Informatie over cao-publicaties en loonsverhogingen is zelfs uitgewerkt voor meer dan 1000 cao’s.

Ga voor meer informatie naar www.caowijzer.com en vraag een proefabonnement aan!
Heb je vragen of opmerkingen? Aarzel niet om me te mailen of te bellen. Ik ben bereikbaar via 06-28933997.

Nettie Alkema

Gerelateerd nieuws
Nieuwe cao voor 160.000 werknemers in Metalektro
Vakbonden en ABU bereiken akkoord over nieuwe CAO voor Uitzendkrachten
Vakbonden sluiten ook akkoord met NBBU over CAO voor Uitzendkrachten

Lees meer recente toelichting over inlenersbeloning voor uitzendkrachten
CAO Schoonmaak, hoe bepaal je de inlenersbeloning voor uitzendkrachten?