Ophef over niet invoeren van verbod op looninhoudingen voor huisvesting arbeidsmigranten

ABU en NBBU delen de conclusie van minister Paul (SZW). ‘Het risico bestaat dat de afbouw van de inhouding meer nadelen dan voordelen heeft voor de arbeidsmigrant’.

Op dit moment mogen werkgevers maximaal 25 procent van het minimumloon in rekening brengen voor huisvestingskosten van arbeidsmigranten. Toenmalig minister Van Hijum (SZW) wilde per se hier een eind aan maken omdat de ‘inhoudingsmogelijkheid voor huisvesting een verdienmodel in de hand kan werken waarbij arbeidsmigranten worden uitgebuit’. Het verbod op inhoudingen op het minimumloon voor huisvesting sluit volgens Van Hijum ook aan bij het advies van de Commissie Roemer (en het SER-MLT advies) om wonen en werken te ontkoppelen (scheiding bed en baan).

Verbod voorlopig loslaten

Maar de huidige (demissionaire) minister Paul (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) liet vorige week weten het eerder aangekondigde verbod op inhoudingen op het minimumloon voor huisvestingskosten voorlopig los te laten. De regeling voor huisvestingskosten arbeidsmigranten blijft bestaan.
De maatregel zou vanaf 1 januari 2026 gefaseerd worden ingevoerd, maar de VVD-bewindspersoon draait het besluit dus terug vanwege zorgen over de woningmarkt en mogelijke nadelige gevolgen voor arbeidsmigranten.

Onder meer NRC suggereert dat Paul zomaar het plan van Van Hijum van tafel veegt. De vraag wordt opgeworpen of de minister hierover contact zou hebben gehad met de ABU. Pointer stelt dat demissionair minister zonder formeel overleg dit besluit ‘op eigen houtje’ heeft genomen. Paul zou gebruik (zo niet misbruik) hebben gemaakt van het feit dat Van Hijum (en de rest van de NSC-fractie) destijds is afgetreden. Het besluit van Paul wordt gezien als een ‘trap na’ nu NSC zelfs helemaal uit Den Haag is verdwenen. FNV zegt ‘geschokt’ te zijn. Jacqie van Stigt (FNV) zegt: ‘Het is onacceptabel dat een tijdelijk minister die notabene zegt misstanden te willen bestrijden, maatregelen in stand houdt die precies die misstanden veroorzaken.” Van Stigt spreekt van een ‘belobbyde gelegenheidsminister’.

ABU: eens met conclusie minister

ABU-directeur Jurriën Koops laat via LinkedIn weten dat de ABU in de aanloop naar het besluit van de minister hier niet met haar over heeft gesproken. Duidelijk is wel dat Koops het besluit van Paul steunt. Maar dat is geen nieuws.

De ABU (en ook de NBBU) zijn al langer fel gekant tegen een verbod op inhoudingen voor huisvesting van arbeidsmigranten. Uit de internetconsultatie over dit voorstel die in mei van dit jaar is gehouden bleek ook al forse kritiek. Koops waarschuwde destijds al voor de risico’s. “Door dit voorstel verdwijnt transparantie over huisvestingskosten, omdat betalingen buiten de loonstrook om gaan. Hierdoor wordt handhaving door de Arbeidsinspectie onmogelijk en ligt misbruik op de loer.”
Koops wijst er bovendien op dat aan de mogelijkheid van inhoudingen de voorwaarde is verbonden dat er sprake moet zijn van gecertificeerde huisvesting (bijvoorbeeld Stichting Normering Flexwonen (SNF). ‘Zonder inhoudingen valt die verbinding weg en is flankerend beleid nodig om grip op de kwaliteit van huisvesting.’

De ABU en NBBU wezen eerder al op het feit dat Van Hijum in zijn voorstel voorbijgaat aan het Prijs-Kwaliteitsysteem voor huisvesting (PKS) dat in de CAO voor Uitzendkrachten is opgenomen. De PKS regelt een beperking van de maximale inhouding op het loon van de uitzendkracht en zorgt volgens de brancheorganisaties juist voor transparantie.

Koops concludeert: ‘De huidige regeling borgt kwaliteit, transparantie en eenvoud om als werkgever de verantwoordelijkheid te nemen voor het regelen van betaalbare kwalitatief goede huisvesting.’

Lees ook: ‘Afbouw looninhouding huisvesting arbeidsmigranten zorgt voor hogere risico’s misstanden’