‘FNV laat zich niet van haar beste kant zien in strijd tegen LBV’

De vakbond FNV verdient respect voor hoe zij bijvoorbeeld in de Deliveroo-zaken een vaak principiële strijd voert. Maar begin deze zomer kondigde FNV een dagvaarding aan tegen de kleine vakbond LBV (Landelijke Belangen Vereniging). FNV wil dat de rechter verbiedt dat LBV cao’s afsluit. Een onbegrijpelijke insteek! Ik leg in deze bijdrage uit waarom de FNV hier in mijn ogen een verkeerde procestactiek hanteert.

De FNV spande een procedure aan tegen LBV, omdat die volgens de FNV nauwelijks leden heeft, grotendeels afhankelijk is van financiering door werkgevers (-verenigingen) en mede daardoor onvoldoende onafhankelijk is. Het Financieele Dagblad (FD) bestempelde die procedure tegen LBV als een actie waarmee FNV probeerde een einde te maken aan een mogelijke, oneigenlijke concurrent. Maar daarmee voert FNV een achterhoedegevecht, stelt FD.

Uitzend-cao

Die procedure is een vervolg op het geschil dat ontstond toen LBV in 2021 de Uitzend-cao afsloot buiten de FNV en het CNV om. FNV was daar zeer verbolgen over en betoogde destijds dat LBV geen onafhankelijke vakbond is en dat de door LBV gesloten cao’s daarom nietig zijn. De minister mocht volgens FNV niet bijdragen aan het inwerkingtreden van een nietige cao. De minister nam hier echter afstand van en verleende gewoon de inschrijving waarmee de Uitzend-cao van de LBV rechtsgeldig werd.

‘Opmerkelijke’ procedure

Nu volgt drie jaar later de procedure tegen LBV. Aan het FD legt de voorzitter van FNV uit dat FNV hiermee een fundamentele discussie wil aanzwengelen over de onafhankelijkheid van vakbonden. Dit is opmerkelijk: waarom deze discussie voeren over alleen LBV? En hoe worden de belangen van andere betrokkenen meegewogen, zoals de werkgevers van de met LBV gesloten cao’s? En de duizenden werknemers die onder de met LBV gesloten cao’s vallen en de 10.000 leden die LBV zegt te hebben?


Als nu geoordeeld zou worden dat LBV geen rechtsgeldige cao’s kan sluiten, wat betekent dat dan voor de huidige al door LBV gesloten cao’s? Zijn die dan wel rechtsgeldig? Als die cao’s met een niet-bevoegde vakbond gesloten zijn, zijn die dus volgens de redenatie van FNV evenzeer nietig. 

Er zijn voor vele andere cao’s enorme consequenties verbonden aan de procedure tegen LBV. Duizenden betrokkenen kunnen in die procedure niet voor hun belangen opkomen. Een procedure ‘over u, maar zonder u’. Een, naar mijn mening, onbegrijpelijke insteek dus.

Temper

De beperkte processuele insteek door FNV staat niet op zichzelf. In juli jl. verloor FNV de procedure tegen Temper. Van die uitspraak trokken vooral de overwegingen omtrent de kwalificatie van contracten met de Temper-arbeidskrachten in de juridische wereld de aandacht. 

• Lees ook: Volgens de rechtbank is Temper geen uitzendbureau, de Arbeidsinspectie zag dat anders

Maar opvallend is vooral de overweging van de rechter. Namelijk dat FNV een verklaring voor recht vraagt over de kwalificatie van de rechtsverhouding met de opdrachtgevers, zonder die opdrachtgevers in de procedure te betrekken. Ook hier weer een beperkte processuele insteek. De rechter kwalificeert deze vorm van procesvoering ‘over u, maar zonder u’ in strijd met de goede procesorde. De klacht van FNV wordt dan ook niet-ontvankelijk verklaard.

Procestactiek

Ditzelfde scenario is ook aan de orde bij de procedure tegen LBV. Deze procestactiek van FNV vindt tot nu toe geen genade bij de rechter. Hoe de procedure tegen LBV gaat aflopen, valt te bezien. Maar het hoeft geen verbazing te wekken als de rechter deze procedure van FNV tegen LBV wederom niet-ontvankelijk verklaart.

Als de FNV een – op zich terechte – brede maatschappelijke discussie wil voeren over de totstandkoming van cao’s en de wetgever wil bewegen tot nadere en betere regelgeving, dan is daar natuurlijk op zich niets mis mee. Maar die discussie moet wel voldoende breed worden getrokken en niet enkel worden gevoerd over de rug van de LBV.

Dit artikel is geschreven door Wilfred Groustra van Unger Nolet Advocaten.