Wet werk en zekerheid – bijeffecten

De komst van de WWZ moet het ontslagrecht eenvoudiger maken, maar arbeidsrecht experts betwijfelen of de nieuwe wet deze belofte wel nakomt.

‘Het ontslagrecht eenvoudiger? Het kan toch niet zo zijn dat iemand dat serieus meent!’, aldus Jacobijn Voute, arbeidsrechtadvocaat van top ondernemingen. ‘Leuk verkooppraatje hoor, maar voor iedereen wordt de wetgeving ingewikkelder. Zelfs kantonrechters roepen het.’

Naast het feit dat het ontslagrecht ingewikkelder wordt, heeft de wet een aantal ongewenste bijeffecten:

• Slordige dossiers: het wordt na 1 juli voor werkgevers lastig om werknemers te ontslaan. Om een werknemer na 1 juli te kunnen ontslaan, moet de werkgever één ontslaggrond volledig kunnen onderbouwen met een dossier dat piekfijn op orde is. En dat kan nog wel eens een probleem worden: ‘ik heb zelden een goed dossier gezien’, zegt Jacobijn Voute, arbeidsrechtadvocaat bij Voute Advocatuur.
• De kantonrechtersformule 2.0: Kan een werknemer niet ontslagen worden omdat een dossier incompleet is, dan zitten werkgever en werknemer weer met elkaar opgescheept. Ze zullen weer met elkaar om de tafel moeten om te kijken wat nodig is om de werknemer weg te krijgen. Negen van de tien keer is dat geld… Arbeidsjuristen spreken daarom van een kantonrechtersformule 2.0.
• Transitievergoeding: een onruststoker. De transitievergoeding kan een kleine werkgever duur komen te staan. Werkgevers die voorheen voor een ontslagroute via het UWV kozen en niets betaalden, kunnen straks te maken krijgen met een vergoeding die kan oplopen tot tienduizenden euro’s. Voor bedrijven die al in zwaar weer verkeren kan dit de financiële klap betekenen.
• Escape transitievergoeding is wassen neus: verkeert een bedrijf in zwaar weer en financiële nood, dan hoeft het bedrijf geen transitievergoeding te betalen. Maar volgens experts is dit een wassen neus. ‘Zwaar weer’ betekent in dit geval: drie jaar verliesgevend en een negatief eigen vermogen. Veel (kleinere) ondernemingen zullen in dit scenario al zijn omgevallen voordat er van de ‘escape optie’ gebruik kan worden gemaakt.
• Positie flexwerkers wankel: hoewel de WWZ meer zekerheid aan flexwerkers belooft, brengt de wet in de meeste gevallen juist meer onzekerheid met zich mee. Na drie tijdelijke contracten moet een flexwerker volgens de nieuwe wet een vast contract aangeboden krijgen. Maar in veel gevallen verliest de tijdelijke werknemer juist zijn baan. Aan de andere kant zijn er ook flexwerkers die helemaal geen vast contract willen en juist blij zijn met tijdelijke contracten. Ook zij zijn de dupe van de nieuwe wet.
• Het muizengaatje: kan aan de werkgever ‘ernstig verwijtbaar handelen’ worden toegekend, dan kan de werknemer bovenop zijn ontslagvergoeding een extra vergoeding krijgen. Ook wel het muizengaatje genoemd. Maar is het muizengaatje wel klein genoeg? Er zijn geen heldere afgebakende criteria aan de poort en de rechter krijgt erg veel ruimte bij de begroting van de vergoeding, hij mag zelf bepalen hoe hoog de vergoeding is.

Lotte Elbrink, De Advocatenwijzer
– WWZ, regel het goed!
– Ontslag, wat nu?