CSRD bij maar 13% van de bedrijven geïmplementeerd

Hoewel de Europese Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) vanaf boekjaar 2025 van kracht is, blijkt een groot deel van de Nederlandse bedrijven nog niet klaar voor deze nieuwe duurzaamheidsrapportage. Slechts dertien procent van de organisaties heeft de CSRD-verplichtingen volledig geïntegreerd in de bedrijfsvoering. 

Dat blijkt uit onderzoek van Visma onder 313 Nederlandse professionals die binnen hun organisatie (mede)beslissingsbevoegd zijn op het gebied van administratie en inkoop. Visma levert softwareoplossingen voor financieel beheer, HRM, inkoop en e-government op de Nederlandse en Belgische markt. 

CSRD verplicht tot transparantie over duurzaamheid

De CSRD maakt deel uit van de Europese duurzaamheidswetgeving en verplicht een groot aantal bedrijven om te rapporteren over hun impact op milieu, maatschappij en bestuur (Environmental, Social & Governance, ESG). Hoewel de Europese Commissie in februari met het zogenoemde Omnibus-pakket kwam om de administratieve lasten te verlichten, blijft de ingangsdatum van 2025 ongewijzigd.

• Lees ook: ‘CSRD is voor uitzenders en detacheerders een enorm complex vraagstuk’

Toch blijkt uit het onderzoek dat veel organisaties nog achterlopen: 37 procent is nog bezig met actieve implementatie. Een op de drie bedrijven (32%) bevindt zich nog in de oriëntatiefase, terwijl zes procent zelfs nog helemaal niet is begonnen. Wel zegt zes op de tien al een strategie of beleidsplan te hebben om aan de richtlijn te voldoen.

Bewustzijn is er, maar kennis ontbreekt vaak

Opvallend is dat twee derde van de ondervraagden duurzaamheidsrapportage wél belangrijk vindt. De meest genoemde voordelen van CSRD zijn bewustere (duurzame) beslissingen (38%), energiebesparing (36%) en een betere reputatie (34%).

Toch zegt slechts dertig procent van de ondervraagde professionals inhoudelijk goed op de hoogte te zijn van wat de CSRD precies inhoudt. Wel denkt twee derde dat hun organisatie voldoende kennis en middelen heeft om aan de vereisten te voldoen. De grootste uitdagingen zijn volgens hen de kosten (35%) en het gebruik van IT-systemen (32%).

Spreadsheets populairder dan software

Veel organisaties gebruiken nog traditionele middelen voor hun duurzaamheidsrapportages. De helft van de respondenten gebruikt spreadsheets en ERP-software. Slechts een derde beschikt over gespecialiseerde ESG-software, die specifiek is ontwikkeld om milieu-, sociale en governancegegevens te verzamelen en te rapporteren.

• Lees ook: Te veel, te complex en onduidelijk: flexbranche ziet wetgeving vaker als grote uitdaging dan krapte

De verantwoordelijke afdeling voor de CSRD-rapportage blijkt sterk afhankelijk van de bedrijfsgrootte. In grote bedrijven (meer dan 250 FTE) ligt de verantwoordelijkheid vaak bij een speciale sustainability-afdeling of -werkgroep. In het mkb (minder dan 250 FTE) zijn Finance en HR vaker verantwoordelijk. Over alle organisaties heen zijn Finance (39%), HR (39%) en IT (38%) het vaakst bij CSRD betrokken.

De CSRD heeft naar verwachting grote impact op Finance-afdelingen. Respondenten verwachten vooral een toename in werklast, intensievere samenwerking met andere afdelingen en veranderingen in rapportagestructuren. Maar liefst 44 procent denkt dat hun rol binnen Finance wezenlijk zal veranderen.

Investering in tijd en kosten

Grote organisaties verwachten aanzienlijk hogere kosten en tijdsinvesteringen dan mkb-bedrijven. Bijna één op de tien grootbedrijven verwacht jaarlijkse kosten van meer dan €250.000 (tegenover één op de honderd van het mkb). Slechts zes procent van de grootbedrijven verwacht minder dan €50.000 kwijt te zijn, vergeleken met tien procent van de mkb’ers.

Ook qua tijdsbesteding zijn de verschillen groot. Vijftien procent van het grootbedrijf verwacht jaarlijks meer dan 250 uur kwijt te zijn aan de rapportage, versus vijf procent in het mkb. Opvallend is dat 26 procent van de grootbedrijven nog geen inschatting kan maken van de benodigde tijd. In het mkb ligt dat percentage met dertien procent aanzienlijk lager. Bovendien wordt de tijdsinvestering door mkb’ers over het algemeen ook lager ingeschat. Veertien procent denkt zelfs aan minder dan vijftig uur per jaar. Bij het grootbedrijf is dit slechts zes procent.

Nog veel onduidelijkheid en onzekerheid

Joris Joppe, Managing Director van Visionplanner (onderdeel van Visma): “Het feit dat slechts dertien procent van de CSRD-plichtige organisaties de vereisten al heeft ingebed, laat zien hoe groot de uitdaging nog is. De CSRD biedt organisaties een kans om duurzaamheid strategisch te verankeren in hun bedrijfsvoering. Maar het onderzoek laat zien dat er nog veel onduidelijkheid en onzekerheid heerst over de praktische invulling ervan. Bedrijven hebben behoefte aan concrete handvatten én slimme technologie die hen helpt om aan de nieuwe rapportageverplichtingen te voldoen.”