Arbeidsmigratie één van de mogelijke oplossingen voor personeelstekort

Arbeidsmigratie één van de mogelijke oplossingen voor personeelstekort

Interview met Jurriën Koops, directeur van de ABU

Deze week kwam het bericht dat de ABU, de grootste uitzendkoepel in ons land, onderzoek heeft laten doen door SEO Economisch Onderzoek naar vier scenario’s voor de ontwikkeling van arbeidsmigratie tot 2030.

Wanneer huidige trends worden doorgetrokken, neemt het aantal arbeidsmigranten toe van 735 duizend in 2019 tot bijna 1,2 miljoen in 2030. Tussen 2006 en 2021 is het aantal arbeidsmigranten in ons land verviervoudigd. Tot 2030 zijn er verschillende scenario’s denkbaar, de groei zou kunnen variëren van 17% tot 70%, afhankelijk van ontwikkelingen in economie, bevolkingsopbouw en wet- en regelgeving en draagvlak in de samenleving.

SEO Economisch Onderzoek heeft de ontwikkelingen tussen 2008 tot 2019 geëxtrapoleerd naar toekomstige scenario’s. Deze periode omvat een gehele conjunctuurcyclus (kredietcrisis, herstel, coronacrisis, herstel) en is daarmee een goede basis voor toekomstige scenario’s. In 2018 heeft de Adviesraad Migratie hiervoor de cijfers in de basis al verzameld. Die zijn nu verder uitgewerkt. Het rapport is aan te vragen bij de ABU (hellings@abu.nl).

Gesprek voeren op basis van feiten
“Arbeidsmigratie is een gevoelig thema in onze samenleving,” zegt Jurriën Koops. “Vaak wordt de discussie gevoerd op basis van emotie. Tegelijk is het één van de oplossingen voor de personeelskrapte op onze arbeidsmarkt. Daarom willen wij op basis van feiten hierover het gesprek aan gaan. Arbeidsmigratie is een maatschappelijk gegeven. Het draagt bij aan onze economie. En we moeten oog hebben voor de lasten ervan.”

Inherent en steeds gevarieerder onderdeel beroepsbevolking
“Uit onderzoek blijkt dat de groep arbeidsmigranten breder is geworden. Het gaat ook om kennismigratie en asielmigratie. De mensen die hier van elders komen werken zijn steeds gemêleerder qua herkomst, ze komen niet alleen uit de EU, maar ook uit de EER en hun opleidingsniveau varieert. De groep is in steeds meer sectoren werkzaam. Niet alleen in de land- en tuinbouw en distributiecentra of logistiek, ook in ICT, zakelijke dienstverlening, de zorg. De groep is een inherent onderdeel van onze beroepsbevolking geworden.

Daarom is het van belang dat we een goede invulling geven aan de adviezen van de Commissie Roemer. Die heeft al een analyse gemaakt van wat er nodig is om arbeidsmigratie beter te reguleren. Als uitzendbrancheorganisatie dragen wij mede verantwoordelijkheid en werken wij aan oplossingen om dit te realiseren.”

Hoe geeft de ABU daar vorm aan?
“Dit onderzoek kan bijdragen aan een discussie over nut en noodzaak van arbeidsmigratie als een van de mogelijke oplossingen voor de krapte. Wij worden er als land beter van, arbeidsmigranten dragen bij aan onze schatkist en dus aan al onze voorzieningen. Tegelijk brengt het maatschappelijke lasten met zich mee. Denk aan het vinden en faciliteren van huisvesting die aan kwaliteitsnormen voldoet. De druk op de zorg etc. Ook daar moeten we oog voor hebben.

We hebben in de nieuwe uitzend-cao al twee van de aanbevelingen van Roemer vorm gegeven. We bieden een minimale inkomensgarantie wanneer arbeidsmigranten naar Nederland komen. Wanneer het uitzendwerk ophoudt, kunnen zij nog een tijdje in de huisvesting blijven. Ze staan niet meteen op straat.”

Certificering, goed werkgeverschap
“Wij werken ook constructief mee aan de totstandkoming van verplichte certificering van uitzenders.

We hebben ook een Fair Employment Code ingericht waarin we de zorg- en informatieplicht van onze leden richting internationale medewerkers regelen (en controleren) en onze leden moeten het SNF-huisvestingskeurmerk hebben.

Zo dragen we nu al op alle mogelijke manieren bij aan kwaliteitsverbetering. Er ligt een enorme huisvestingsambitie. We zullen met elkaar moeten zorgen dat we de mensen op een fatsoenlijke manier kunnen laten wonen. Daar doet de Commissie Roemer ook aanbevelingen voor. Er moet vooral meer ruimte beschikbaar komen, die aan de normen voldoet. Dat is lastig in deze tijd, want er zijn andere groepen die ook om voorrang strijden bij woonruimte.

Het vergt moed van wethouders om huisvesting voor arbeidsmigranten te organiseren. Uitzenders spelen daarin ook een rol. Zij zullen transparant en open moeten zijn naar de omwonenden, de omgeving. Het is ook een voortdurende wisselwerking tussen overheid en private ondernemers; de uitzenders en de projectontwikkelaars. Huisvesting is echt een knelpunt, of het nu gaat om arbeidsmigratie of asielmigratie, dat vraagstuk moeten we gezamenlijk oplossen.”

Arbeidskrapte breed oplossen
“Als het gaat om de brede aanpak van de krapte op de arbeidsmarkt, is arbeidsmigratie één van de oplossingen. Er zijn er meer. Denk aan het vergroten van werkkansen voor mensen die nu in ons land aan de kant staan. Zij kunnen via uitzenden op een laagdrempelige manier meedoen aan de arbeidsmarkt, zodat zij hun plek vinden in banen die bij hen passen.

Uitzenders kunnen opdrachtgevers, die kampen met personeelstekort, helpen om het werk op een andere manier te organiseren, zodat de organisatie van het werk aansluit bij kandidaten die beschikbaar zijn.

Uitzenders kunnen helpen om discriminatie te voorkomen bij het aannemen van mensen. En ook mensen van werk naar werk brengen; nieuwe werkplekken vinden als het bestaande werk ophoudt en waar nodig omscholing faciliteren. Wij voelen als ABU dus een brede verantwoordelijkheid om bij te dragen aan het oplossen van de krapte op de arbeidsmarkt.

Het hoort allemaal bij elkaar. We kunnen het een niet los zien van het ander. En dat moeten we ook uitdragen. Er wordt vaak gesproken over ‘handjes’, maar het gaat om mensen. Het is mensenwerk.”

Interview: Hinke Wever