Ziekteverzuim boven 5% en verzuimduur neemt toe

Dit jaar stijgt het ziekteverzuimpercentage boven de 5%. Tegelijkertijd neemt ook de verzuimduur toe.

Samen met de aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt zorgt dit voor steeds meer druk op werkend Nederland. Psychische klachten gerelateerd aan het werk blijken één van de belangrijkste oorzaken voor lang ziekteverzuim.

Maar liefst 70% van de werkgevers maakt zich zorgen over de mentale gezondheid van werknemers en bijna acht op de tien werknemers met geldzorgen bespreekt hun geldzorgen niet.

Dit en meer blijkt uit het trendrapport Ziekteverzuim & arbeidsongeschiktheid dat Nationale-Nederlanden vandaag publiceert. De financiële dienstverlener en Christiaan Vinkers (klinisch hoogleraar Stress en Veerkracht – Amsterdam UMC) roepen werkgevers op om meer aandacht te hebben voor preventiemaatregelen om (langdurig) ziekteverzuim te voorkomen.

Ziekteverzuim kost in 2022 meer dan 18 miljard euro
Ook bij de financiële dienstverlener is een trend zichtbaar van aanzienlijk meer ziekmeldingen. De jaarlijkse kosten van het ziekteverzuim voor de BV Nederland zijn hierdoor inmiddels hoger dan de 18 miljard euro die zij berekende voor 2021. Psychische klachten, zoals overspannenheid of een burn-out, zijn belangrijke oorzaken van langdurig verzuim. Naast de bekende werkdruk in de zorg en kinderopvang, ziet Nationale-Nederlanden dat ook in de horeca het ziekteverzuim steeds meer stijgt. In die sector ligt het aantal nieuwe ziekmeldingen in het derde kwartaal van 2022 12% hoger dan het derde kwartaal van 2021. Dit blijkt uit het trendrapport waarin zowel eigen cijfers van de verzekeraar, onderzoek door Markeffect onder werkgevers en werknemers, als cijfers van het CBS, UWV en TNO zijn gebruikt. Naar alle verwachting stijgt volgens Nationale-Nederlanden het totale verzuimpercentage uit boven de 5% in 2022.

Igno Schings, directeur collectieve inkomensverzekeringen bij Nationale-Nederlanden: “20 jaar geleden zagen we het verzuimpercentage ook boven de 5% stijgen. Door het invoeren van de wet verbetering poortwachter in 2002, werden werkgevers verantwoordelijk voor de re-integratie van hun zieke werknemers. Het gevolg? Een forse daling van het ziekteverzuim. Het laat zien dat aandacht voor werknemers zijn vruchten afwerpt. Nu, 20 jaar later, roepen wij werkgevers op om opnieuw meer aandacht aan de werknemer te besteden om ziekteverzuim te voorkomen en zo de dreigende burn-outgolf te reduceren.”

Hoge werkdruk zorgt voor mentale klachten
Bijna de helft van de werkgevers die te maken heeft met langdurig verzuim van werknemers, geeft aan dat werkgerelateerde mentale klachten hieraan ten grondslag liggen. Tegelijkertijd maakt bijna de helft van de werkgevers zich zorgen over de continuïteit van het bedrijf door personeelstekorten. Om te voorkomen dat 95% van de werknemers die niet ziek zijn uit gaan vallen, is het belangrijk dat werkgevers sterker gaan inzetten op gezonde werknemers en bekend zijn met preventie- maatregelen. Hier is nog veel winst te behalen, want uit onderzoek blijkt dat minder dan de helft van de werkgevers bekend is met de wettelijke preventiemaatregelen zoals een risico inventarisatie & evaluatie (RI&E), preventiemedewerker, preventief medisch onderzoek (PMO) of periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO).

Werkgever en werknemer ervaren een gesprek over gezondheid heel anders
“Er blijken grote verschillen tussen de ervaring van werkgevers en werknemers in het bespreken van de gezondheid”, aldus Schings. Zo geeft vier op de tien werknemers aan dat de werkgever zich niet verantwoordelijk voelt voor hun mentale gezondheid, terwijl negen van de 10 werkgevers aangeeft zich hier wel verantwoordelijk voor te voelen. Ook financiële stress lijkt nog een taboe op de werkvloer. Van de werknemers met geldzorgen, bespreekt driekwart het niet met de werkgever. Terwijl er, met de stijgende kosten, wel de wens is om hierover te praten, vooral bij werknemers onder 35 jaar. Ook ervaart 60% van de werkgevers een drempel om dit onderwerp met de werknemers te bespreken. De financiële dienstverlener biedt werkgevers hiervoor budgetcoaches om werknemers te ondersteunen.

NB: Het verzuimpercentage is het aantal verzuimdagen gedeeld door het aantal werkdagen of kalenderdagen per jaar.

Bron: Trendrapport Nationale Nederlanden, 29 november 2022

Lees ook
CBS en TNO: werknemers relatief lang afwezig bij verzuim door werkdruk
Budgetcoaching voor uitzendkrachten
Verzuim door schulden, wat kun je doen?