Tweede Kamer wil ‘zachte’ landing handhaving zzp. Kabinet stemt in

De Tweede Kamerfracties van de VVD, D66, NSC en SGP willen een andere aanpak te kiezen bij de handhaving op schijnzelfstandigheid. Verder roepen verschillende fracties het Kabinet op om de aangekondigde Wet VBAR te splitsen.  Dat bleek in een debat in de Tweede Kamer met verantwoordelijk bewindslieden Van Hijum (SZW) en Idsinga (FIN). Het kabinet staat open voor suggesties daartoe uit de Kamer.

Zachte landing

VVD en NSC, maar ook oppositiespartijen D66 en SGP, willen dat de handhavingsstrategie van de Belastingdienst, in ieder geval in het eerste jaar, wordt gewijzigd. “Er is veel onrust onder zzp’ers en opdrachtgevers. Door de onduidelijkheid dreigen veel échte zzp’ers nu massaal opdrachten mis te lopen. De rust moet weer terugkeren, dat kan met een andere handhavingsstrategie,” zegt Thierry Aartsen van de VVD. “De Belastingdienst moet zich richten op de evidente probleemgevallen. Voor de andere groepen moet er gewerkt worden met waarschuwingen, maatwerk en de menselijke maat.”

In een motie verzoeken de partijen de handhavingsstrategie te wijzigen door “risicogericht” te gaan handhaven en daarbij de focus te leggen op “gedwongen zelfstandigen, onderbetaling, evidente schijnzelfstandigen en arbeidsmigratie-constructies.” Daarbij verzoeken de partijen om “in overige gevallen bij de keuze van inzet van handhavingsinstrumenten, waaronder een waarschuwing vooraf, zo veel mogelijk rekening te houden met de menselijke maat en maatwerk.”

De motie volgt om een eerder overleg in de Kamer waarin met name de coalitiepartijen kritisch reageerden (lees hier) op plannen van het kabinet rond de handhaving (lees hier voor aankondiging plannen).  In dat debat leek het kabinet weinig bereid om te luisteren naar die bezwaren. De motie moet het kabinet op andere gedachten brengen.

Aanvullend vindt BBB het ‘onbegrijpelijk’ dat er geen duidelijke kaders zijn voor handhaving en dat ook de webmodule en de online ondernemerscheck elkaar tegen spreken. Ook vindt Rikkers (BBB) het merkwaardig dat de Belastingdienst, het Ministerie van Financiën en andere departementen elk een ander afwegingskader hanteren. In een motie roept ze het kabinet op om voor 1 november een helder toetsingskader te publiceren en er voor te zorgen dat de gehele Rijksoverheid daar gebruik van gaat maken.

• Lees ook : Zo beoordeelt de Belastingdienst zelf haar inhuur zzp (en dat is niet met de webmodule)

Ook Van Oostenbruggen (NSC) lijkt zijn zin te krijgen van het kabinet. Van Oostenbruggen vindt het plan om de modelovereenkomsten uit te faseren geen goed plan. Dat kabinetsvoornemen lijkt nu van de baan.

Kabinet

Anders dan in een eerder overleg in de Kamer liet Staatssecretaris Idsinga (NSC), verantwoordelijk voor de Belastingdienst, weten nu wel open te staan voor de wens van een deel van de Kamer voor aanpassingen van het aangekondigde beleid. Hij liet tijdens het Kamerdebat namelijk weten te kunnen leven met de motie van onder andere VVD en NSC voor een meer risicogerichte handhaving. Ook het kabinet wil een ‘zachte landing’, zo reageerde hij. Daarvoor moet ook stevig worden ingezet op informatievoorziening.

Idsinga gaat er ook voor zorgen dat het afwegingskader, waar de Rijksoverheid zelf mee werkt, binnenkort openbaar wordt gemaakt. Daaraan wordt al gewerkt, zo liet hij aan Rikkers (BBB) weten.

Ook Van Oostenbruggen (NSC) lijkt zijn zin te krijgen van het kabinet. Van Oostenbruggen vindt het plan om de modelovereenkomsten uit te faseren geen goed plan. Dat kabinetsvoornemen lijkt nu van de baan.

De Knip

Van Oostenbruggen (NSC) is het met het kabinet eens dat het belangrijk is om de mening van de Hoge Raad over de ondernemerscriteria mee te nemen in de behandeling van de VBAR. Maar omdat de antwoorden op de ‘prejudiciële vragen‘ die de Hoge Raad moet geven nog enige tijd op zich laten wachten, vindt hij – net als de VVD en SGP – dat er veel voor te zeggen is om de Wet VBAR te splitsen.

Dan zou een apart wetsvoorstel voor een rechtsvermoeden bij een laag tarief snel kunnen worden behandeld in de Tweede Kamer. Dat deel van de wet – waarvoor een vrij breed draagvlak is – regelt dat iemand, als hij of zij onder een bepaald tarief wordt ingehuurd (in een eerder conceptwetsvoorstel wordt gesproken over 33 euro), veel eenvoudiger rechten als werknemer kan opeisen.

Het deel van de wet dat gaat over de beoordeling van de arbeidsrelatie zou dan later behandeld kunnen worden.

Minister Van Hijum (SZW) liet in het debat weten dat het verzoek tot het splitsen van de wet wat hem betreft nu nog niet aan de orde is. Hij wil eerst het oordeel van de Raad van State over de gehele wet afwachten. Vooralsnog krijgt hij daar van de Kamer de ruimte voor. Het zal Van Hijum echter duidelijk zijn dat de wens tot splitsing stevig leeft in de Kamer.

• Lees ook: “Knip de wet in tweeën”

Stemming

Update: over bovenstaande moties is op dinsdag 1 oktober in de Kamer gestemd. Ze zijn allemaal aangenomen.