"Voor futureproof ondernemen in flex"
SLUIT MENU

ZZP-intermediair – bemiddeling of tussenkomst?

ZZP-intermediair – bemiddeling of tussenkomst?

Veel intermediairs bieden dienstverlening aan zzp’ers en opdrachtgevers, maar doen dit puur als bemiddelaar. Wat betekent dit voor de arbeidsverhoudingen?

Interview met Fariël Dilrosun, Hoofd Juridische Zaken van de NBBU (de Nederlandse Bond voor Bemiddelings- en Uitzendondernemingen), ter gelegenheid van het akkoord met de Belastingdienst over de Bemiddelingsovereenkomst ZZP’er.

Nieuwe arbeidsverhoudingen
“Er is een groeiende behoefte aan flex in de samenleving, waarbij de rol van intermediairs toeneemt. Op de arbeidsmarkt reageert men nerveus op de wet DBA en ieder wil de eigen verantwoordelijkheden elders neerleggen. Opdrachtgevers zijn zich nog lang niet altijd bewust van de nieuwe situatie. Ze zijn eraan gewend geraakt dat intermediairs zich dienstverlenend opstellen. Min of meer uit gewoonte schuiven ze de risico’s voor wel/geen arbeidsrelatie af op de intermediairs. Dat is niet realistisch. In de nieuwe rolverdeling moet ieder precies weten wat er aan de hand is en zelf de consequenties beseffen van het nieuwe juridische regime.

Als opdrachtgevers hun uitzendkrachten bijvoorbeeld naast zelfstandigen laten werken op de werkvloer waarbij voor beiden feitelijk dezelfde situatie en gezagsverhouding geldt, moet er echt iets gaan veranderen. Zeker vanaf 1 mei, wanneer de Wet DBA van kracht is.

Het is een feit dat opdrachtgevers via de nieuwe wet meer verantwoordelijk worden voor de arbeidsrelatie. Die verantwoordelijkheid kunnen opdrachtgevers niet geheel afschuiven op andere spelers in de keten.

Er zijn veel signalen in de markt dat opdrachtgevers zzp’ers niet meer willen contracteren uit vrees voor (fictieve) dienstbetrekking en loonheffingen achteraf. Daarom laten ze zzp’ers via intermediairs werken, waarbij de intermediairs de risico’s van het werkgeverschap of opdrachtgeverschap zouden moeten dragen.

Intermediairs doen er goed aan hun positie in de keten te bepalen. Dit vraagt om keuzes en duidelijke communicatie met alle betrokkenen.”

Afgelopen dinsdag is het akkoord bekend gemaakt, dat de NBBU heeft bereikt met de Belastingdienst over een modelovereenkomst die aangesloten intermediairs zekerheid biedt bij de bemiddeling van zzp’ers. Bij deze modelovereenkomst geeft de Belastingdienst een toelichting.

Zie: Voorbeeld modelovereenkomst | algemeen | bemiddeling

“In deze bemiddelingsovereenkomst is de rolverdeling vastgelegd,” verklaart Fariël Dilrosun.

Fariël Dilrosun, Hoofd Juridische Zaken NBBU

Hoeveel ruimte om tekst aan te passen?
Is het mogelijk om deze tekst te veranderen voor eigen doeleinden?

“Deze modelovereenkomst kan met enige vrijheid worden aangepast aan de eigen situatie, behalve de geel gemarkeerde delen van de tekst. Die tekst bewaakt namelijk dat er sprake is van bemiddeling en dus niet van opdrachtgeverschap of werkgeverschap.

Als intermediairs zich in de praktijk houden aan de tekst van deze bemiddelingsovereenkomst zzp’er, kan de Belastingdienst achteraf niet vaststellen dat er eigenlijk toch sprake is van een dienstverband. Zij kunnen dan niet met terugwerkende kracht worden aangeslagen voor loonheffing.”

De modelovereenkomst vervangt de Verklaring arbeidsrelatie (VAR), die per 1 mei wordt afgeschaft in het kader van het in werking treden van de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA).

Verschil tussen bemiddelingsmodel en tussenkomstmodel
“Er is veel verwarring over het feit of intermediairs zelf fungeren als opdrachtgever voor de zzp’er – wij noemen dat een situatie van tussenkomst – of juist niet fungeren als opdrachtgever, maar uitsluitend bemiddeling verrichten,” zegt Dilrosun. “Het model waarover nu een akkoord is gesloten met de Belastingdienst betreft het bemiddelingsmodel.

Dit houdt in dat een bemiddelaar eventueel wel de administratieve afhandeling doet voor een zzp’er of hem of haar begeleidt van de ene opdracht naar de andere, maar als bemiddelaar niet zelf de opdrachtgever is. De feitelijke overeenkomst van opdracht sluit de zzp’er rechtstreeks met de opdrachtgever.

In een situatie van zuivere bemiddeling bestaat er tussen de bemiddelaar en de zelfstandige geen arbeidsovereenkomst want de zelfstandige verplicht zich in de bemiddelingsovereenkomst niet tot het verrichten van arbeid voor de bemiddelaar.

Dit onderscheidt zich van een arbeidsrelatie, die wordt gesloten tussen een werkgever en een werknemer. De werknemer ontvangt geld in ruil voor het verrichten van arbeid, waarbij sprake is van een gezagsverhouding en leiding en toezicht.

Waarom is deze bemiddelingsovereenkomst goedgekeurd?
Wat waren daarvoor de essentiële punten en voorwaarden?

“In deze overeenkomst is vooral belangrijk Artikel 1 Aard van de overeenkomst en dan met name punt 3:

‘Zelfstandige verbindt zich in deze overeenkomst niet tot het verrichten van werkzaamheden. Partijen beogen dan ook uitdrukkelijk niet om een arbeidsovereenkomst aan te gaan in de zin van artikel 7:610 BW en beogen eveneens geen arbeidsrelatie tot stand te laten komen, welke voor de toepassing van de loonheffingen als een (fictieve) dienstbetrekking wordt aangemerkt.’

Eveneens is belangrijk Artikel 2. Dienstverlening van Intermediair, met name punt 1.a:

‘Intermediair brengt Zelfstandige en opdrachtgever met elkaar in contact, opdat zij een overeenkomst van opdracht/aanneming van werk met elkaar aangaan. Zelfstandige beslist zelf of hij/zij de overeenkomst van opdracht/aanneming van werk met opdrachtgever aangaat.’

Waarom is nu juist deze alinea belangrijk?
“Uit deze formulering blijkt dat de bemiddelaar puur dienstverlener is en niet voor de zelfstandige kan beslissen.

Dat blijkt ook uit de formulering van Artikel 2, punt 1.c:

‘Intermediair verzorgt namens Zelfstandige de facturatie van Zelfstandige aan diens opdrachtgever, op naam en voor rekening van Zelfstandige.’

De bemiddelingsovereenkomst van de NBBU biedt opdrachtgevers geen vrijwaring van loonheffing. Zij moeten zelf een door de fiscus goedgekeurde overeenkomst aangaan met zzp’ers en de werkzaamheden conform dit contract laten uitvoeren, om het risico van een naheffing te vermijden. De bemiddelingsovereenkomst biedt de opdrachtgever wel de zekerheid dat de bemiddelaar op een juiste manier werkt.”

(Over de situatie van tussenkomst, waarbij de intermediair bewust fungeert als opdrachtgever, is in het najaar van 2015 een akkoord gesloten met de Belastingdienst. Lees meer)

Interview/tekst: Hinke Wever, FlexNieuws

Hinke Wever is een creatieve verbinder van werk- en levensterreinen. Ze was als redacteur vanaf de start betrokken bij FlexNieuws.