Kabinet: geen certificeringsplicht maar toelatingsstelsel uitzendbranche

Minister Karien van Gennip (SZW) wil een toelatingsstelsel invoeren voor uitzendbureaus en andere bedrijven die arbeidskrachten ter beschikking stellen. Het toelatingsstelsel komt in de plaats van een eerder aangekondigde certificeringsplicht. Dat wetsvoorstel kon op veel kritiek van de Raad van State rekenen en van brancheorganisaties. 

Via de vandaag aangekondigde ‘Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten’ (Wtta) wil Van Gennip zorgen dat alleen uitleners op de markt mogen opereren als zij daartoe toegelaten zijn. Daarvoor moeten zij onder andere een VOG indienen, een waarborgsom van honderdduizend euro overmaken, laten zien dat zij het juiste loon betalen en netjes hun belastingen betalen. Periodiek wordt gecontroleerd of de uitzendbureaus zich aan de regels blijven houden.

Bedrijven die gebruik maken van uitzendbureaus, de zogenoemde inleners, mogen alleen zaken doen met uitzendbureaus die toegelaten zijn tot de markt.

Op dit moment zijn er meer dan 15.000 uitzendbureaus in Nederland. Naar verwachting zal het toelatingsstelsel vanaf 1 januari 2026 voor hen gelden, een jaar later dan de aanvankelijke geplande datum voor de certificeringsplicht.

Het stelsel geldt dan voor alle bureaus die onder de Waadi vallen, dus bijvoorbeeld ook detacheerders.

Commissie Roemer 

Aanleiding voor deze wet zijn de uitkomsten van het rapport Roemer. Hij schreef in 2020 het rapport “Geen tweederangsburger”, met daarin aanbevelingen om de positie van arbeidsmigranten te verbeteren.

Minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid): “Nog te vaak worden arbeidsmigranten in Nederland behandeld als tweederangsburgers. Zij slapen in slechte omstandigheden en werken op gevaarlijke plekken, met onzekere contracten. Malafide uitzendbureaus maken misbruik van hun kwetsbare positie en verdienen daar geld aan. Dit is Nederland onwaardig. Dit wetsvoorstel moet ervoor zorgen dat deze uitzendbureaus goed voor hun personeel zorgen. Dat verbetert de positie van arbeidsmigranten én zorgt voor een gelijk speelveld voor alle uitzendbureaus.”

De minister wijst er ook op dat malafide bureaus een financieel voordeel hebben ten opzichte van hun concurrenten die wél goed voor hun personeel zorgen. Een nieuw toelatingsstelsel voor uitzendbureaus moet dat voorkomen. “Met betere regels en betere handhaving in een sector waar veel mensen voor zowel werk, woning, vervoer, ziekteverzekering en registratie afhankelijk zijn van een uitzendbureau.”

Nederlandse Arbeidsinspectie

De Arbeidsinspectie zal toezicht houden op de verplichtingen voor in- en uitleners. De Arbeidsinspectie wordt daarvoor met 90 fte uitgebreid. Het toezicht houdt onder andere in dat de Arbeidsinspectie boetes kan opleggen aan uitleners die zonder toelating arbeidskrachten ter beschikking stellen, en aan inleners die arbeidskrachten inlenen van niet-toegelaten uitleners.

De toelating wordt geschorst als de minister vaststelt dat een uitlener niet (langer) voldoet aan de gestelde eisen en dat vervolgens niet op tijd herstelt. Zonder toelating mag de uitlener niet langer arbeidskrachten ter beschikking stellen.

Het wetsvoorstel toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten van minister Van Gennip is vandaag naar de Tweede Kamer gestuurd (zie hier voor volledige tekst). Het onderwerp is niet controversieel verklaard, wat betekent dat het voorstel gewoon behandeld kan worden in de Kamer. Ondanks de demissionaire status van het kabinet.