ABU: vier toekomstscenario’s voor werk in 2030

De ABU wilde weten hoe werken eruit ziet in 2030: de belangrijkste ontwikkelingen, mogelijke scenario’s, de economie, de arbeidsparticipatie en het welzijn.

Strategiebureau Futureproof heeft dit in opdracht van de ABU onderzocht.

Uitzendbranche in 2030
ABU-bestuurslid Dimitri Yocarini: “Denk aan trends als demografie, de evaluatie van de waarde van werk en technologisering. Met dit onderzoek wilden we laten verkennen hoe het werken in 2030 eruit zou kunnen zien, om daarmee het debat te voeden over de toekomst van werk. Tegelijkertijd kunnen wij daardoor als ABU een positie innemen over onze rol als uitzendbranche en hoe wij een bijdrage kunnen leveren aan een evenwichtige en vitale arbeidsmarkt.”

Drie deelvragen
“Onder dit onderzoek lagen drie deelvragen,” vertelt Pieter Hemels van strategiebureau Futureproof dat het onderzoek verrichtte. “Hoe ontwikkelt het welzijn van werk zich? Hoe draagt de arbeidsmarkt bij aan het competitieve vermogen van de economie? En hoe ziet deelname aan werk er in 2030 uit?”

Duizend publicaties en vijf gesprekken
In de voorbije jaren is er volgens Hemels veel onderzoek gedaan naar de toekomst van werk in Nederland. “Met een team van tien analisten hebben wij meer dan duizend onderzoeken en publicaties samengevat en naar onderlinge verbanden gezocht. Daarnaast hebben we vijf rondetafelgesprekken georganiseerd met wetenschappers, deskundigen en betrokkenen uit het veld van de arbeidsmarkt.”

Twintig onderwerpen
Op basis daarvan kwamen we tot twintig onderwerpen die van invloed zijn op het werk in 2030, vertelt Hemels. “Onder die twintig ‘beïnvloeders’ vallen onder meer zaken als vergrijzing, kennisontwikkeling, groene groei en het nieuwe werken. Maar uiteraard ook trends als globalisering, technologisering en flexibilisering. Ik denk dat we de komende tien jaar grotere veranderingen gaan meemaken dan we in de afgelopen vijftig jaar hebben gezien.”

Twee onzekerheden
Grote onzekerheden zitten volgens Hemels vooral in de wijze waarop de toegang tot welvaart zich ontwikkelt en welke impact technologie op werk zal hebben. “Is toegang tot welvaart ieders individuele verantwoordelijkheid, of kiezen we voor het model waarbij toegang tot welvaart collectief geregeld is? En staat technologie slechts ten dienste van efficiency en meer rendement? Of zorgt technologie voor een herverdeling en herwaardering van werk, waardoor mensen ook makkelijker kunnen meedoen?” Deze twee grote onzekerheden zijn leidend in vier toekomstscenario’s die in het onderzoek zijn uitgewerkt.”

Vier scenario’s

1. Individuele efficiëntie, voor wie wil en kan
   In een competitieve economie met weinig regelgeving, zijn er volop mogelijkheden voor individuele ontwikkeling. Sociale verschillen nemen toe.
2. Individuele participatie en nieuwe functionaliteit
   Technologie neemt al het zware en overbodige werk over, zorgt voor ‘extra mogelijkheden’ en staat ten dienste van het individu.
3. Collectieve efficiëntie en nieuwe welvaart
   Wet- en regelgeving zorgen voor collectief gedrag en betaalde sociale zekerheid, in een competitieve economie.
4. Collectieve participatie met waardevol werk voor iedereen
   Er is een collectief gedragen sociaal zekerheidsstelsel, in een samenleving waarin werk voor iedereen mogelijk is.

De ABU wil de komende maanden over het onderzoek in gesprek gaan met leden en stakeholders, om de juiste strategische keuzes te maken.

Bron: ABU, 21 oktober 2021