Detachering wordt duurder in 2026 – dit is waarom

Arbeid wordt sowieso duurder. De gemiddelde stijging van cao-lonen neemt volgens het CBS af na de piek in het 3^e kwartaal 2024 (6,8%), maar de loonstijging ligt nog altijd boven de 4%. Werkgeversorganisatie AWVN stelt dat de lonen nog steeds fors stijgen als compensatie voor de inflatie in de afgelopen jaren. Voor 2026 voorziet de AWVN echter dat de groei in cao-lonen wel zal afnemen (naar gemiddeld 4,2%). Dit omdat de reële lonen inmiddels een inhaalslag hebben gemaakt (en de arbeidsmarkt iets minder krap wordt). Maar de krapte op de arbeidsmarkt is en blijft een andere belangrijke oorzaak van het feit dat arbeid duur is.

Alle werkgevers kampen dus met hogere loonkosten, alleen al door de cao-loonindexatie. En ook voor het inhuren van gedetacheerden krijgen zij te maken met hogere tarieven. Dat heeft alles te maken met een verdubbeling van de pensioenpremie voor gedetacheerden en de nieuwe detacherings-cao die per 1 januari 2026 ingaat.

Pensioenpremie verdubbelt

De pensioenpremie is een belangrijk deel van de werkgeverslasten dat deels de ‘kostprijs’ van een gedetacheerde medewerker bepaalt. En die pensioenpremie verdubbelt vanaf 1 januari 2026 naar 23,4%, waarbij het werkgeversdeel van de pensioenpremie stijgt naar 15,9% (was 8%).
De hogere pensioenpremie is een gevolg van de nieuwe pensioenwet waarmee het concept ‘adequaat pensioen’ is geïntroduceerd. Dit komt erop neer dat de pensioenregeling van de gedetacheerde vergelijkbaar moet zijn aan die werknemers van de inlener. StiPP, beheerder van pensioenregelingen voor werknemers in de flexbranche (uitzendkrachten, gedetacheerden) krijgt hierdoor een heel nieuwe, duurdere pensioenregeling.
In het kader van de gelijkwaardige beloning moeten detacheerders compensatie gaan betalen als de werkgeverspremie voor de pensioenregeling van de inlener hoger is dan die van StiPP. In dat geval moet de detacheerder het verschil compenseren. En dat oplopen, weet Kist. “Het ABP bijvoorbeeld kent een werkgeversbijdrage van 19%.”

• Lees ook: De drietrapsraket die de uitzendbranche op zijn kop zet

Cao detachering: gelijkwaardige arbeidsvoorwaarden

In de nieuwe cao detachering maakt de inlenersbeloning plaats voor het veel uitgebreidere principe van de gelijkwaardige beloning. Dat zit zo. Door het Dosign-arrest is de definitie van loon in de WAADI opgerekt van ‘loon en overige vergoedingen’ tot ‘alle arbeidsvoorwaarden’. Dat komt feitelijk neer op ‘gelijke arbeidsvoorwaarden’. Je mag met een cao afwijken van de WAADI (art 8 lid 4). In de nieuwe cao’s (uitzend-cao en detacherings-cao) wordt daarom vanaf 1 januari uitgegaan van het principe ‘gelijkwaardige beloning’; de totale (monetaire) waarde van de arbeidsvoorwaarden moet gelijk of hoger zijn dan wat de medewerker zou krijgen als die direct bij de opdrachtgever in dienst zou zijn.

Er mogen dus wel verschillen zijn in arbeidsvoorwaarden, maar de totale – in geld uit te drukken – waarde moet gelijkwaardig zijn. Het gaat dus niet alleen meer om het loon, maar alle onderdelen in het arbeidsvoorwaardenpakket – van vakantiegeld, ADV tot abonnement bij de sportschool, et cetera – moeten vanaf komend jaar ook worden verrekend en betaald aan gedetacheerden. Met de komst van de nieuwe cao moet de detacheerder dus kijken naar de zogenoemde Total Value of Package (TVP) van de inlener. Kist legt dit uit: Je hebt twee emmertjes. In het ene emmertje zit wat de gedetacheerde daadwerkelijk krijgt, in het andere emmertje zit wat hij (virtueel) zou hebben gekregen als hij in dienst zou zijn geweest bij de inlener. Het ene emmertje met wat hij daadwerkelijk krijgt moet minimaal evenveel bevatten als het andere emmertje, liefst een beetje meer. Ook daardoor stijgt de kostprijs van een gedetacheerde medewerker.

Vervelend, maar wel zo rechtvaardig, stelt Kist. “Deze cao zorgt ervoor dat de excessen eruit gaan. In het verleden was het mogelijk dat een gedetacheerde een ander – in geld uitgedrukt: minder – arbeidsvoorwaardenpakket had dan een werknemer in dienst bij de inlener. Dat is straks niet meer zo. Voor zover het al gebeurde, kun je straks niet meer gedetacheerden inzetten vanwege het argument dat die ‘goedkoper’ zijn. Er komt echt een level playing field.”

Kostenverhogend effect

Mooi dat er straks geen concurrentie op arbeidsvoorwaarden meer is tussen een gedetacheerde en een werknemer in loondienst bij de inlener, maar er is ook een keerzijde. “De ongelijkheid wordt nog steeds niet opgelost, maar verplaatst naar het detacheringsbureau”, stelt Kist. En dat heeft volgens hem nog een extra kostenverhogend effect. Een rekenvoorbeeld om dit duidelijk te maken. Een detacheringsbureau detacheert netwerkbeheerders. De arbeidsvoorwaarden verschillen sterk per sector; de financiële sector betaalt voor precies dezelfde rol/werkzaamheden bijvoorbeeld een loon van € 6.000 in de maand, de overheid € 5.000 en het bedrijfsleven € 4.000. Dan kan het dus goed zijn dat een gedetacheerde in de financiële sector bijvoorbeeld recht heeft op € 1.000 toeslag om te komen tot gelijkwaardige arbeidsvoorwaarden als bij de inlener, maar zijn collega die hetzelfde werk doet bij een chemieconcern niet. Kist: “Dat is niet uit te leggen aan die collega dus zal de detacheerder gedwongen zijn om diens salaris tot hetzelfde niveau te verhogen.” Een kostenverhogend effect dus.

• Lees ook: Omzet detacheerders daalt in derde kwartaal opnieuw

Excessen eruit

Overigens ziet Kist aan de andere kant ook een positief effect: “Je haalt alle excessen eruit.” In het Dosign-arrest heeft de Hoge Raad vorig jaar bepaald dat het loonbegrip ruimer moet worden opgevat. En werd er voorheen onderscheid gemaakt tussen essentiële en niet-essentiële arbeidsvoorwaarden, dat onderscheid is zo goed als komen te vervallen. “Alle arbeidsvoorwaarden, behalve pensioen, zijn essentieel”, stelt Kist. En dat is wel zo eerlijk, aangezien veel gedetacheerden bovenop hun salaris vaak dure opleidingen en bijvoorbeeld een lease-auto hebben. Werden tot nu toe bij het principe van gelijke beloning opleidingen en lease-auto niet meegeteld, dat gebeurt straks in het kader van TVP wel. Vertegenwoordigen opleiding en lease-auto bijvoorbeeld een waarde van € 2.000 per maand, dan moest tot nu toe de detacheerder naast gelijk loon ook die € 2.000 betalen voor de gedetacheerde medewerker. En dat natuurlijk doorberekenen in zijn tarieven. Dat hoeft straks dus niet meer. Het wordt echt gelijkwaardig.

Eerlijke marge

Het is niet per se zo dat detacheerders de kostenverhoging als gevolg van de nieuwe cao en pensioen één-op-één zullen doorberekenen aan de klant. “Er is een dempend effect”, legt Kist uit. De hogere kostprijs heeft gevolgen voor de directe kosten, misschien 70% van de totale kosten. De indirecte kosten (overige 30%) nemen hierdoor niet toe. Stel, de directe kosten stijgen met factor X, dan zouden de tarieven dus in principe met 70% maal factor X moeten stijgen.
Dat in het algemeen de kosten voor detachering zullen stijgen door de veranderingen in pensioen en de nieuwe cao lijdt geen twijfel. “Detacheerders kunnen niet anders dan die kostenstijging doorberekenen in hun tarieven. Want zij zullen, net als elk bedrijf, winst moeten blijven maken en dus een eerlijke marge moeten hanteren.” Kist maakt een vergelijking het inhuren van een gedetacheerde en het huren van huis; uiteindelijk is een huurwoning altijd duurder dan een koopwoning (in deze analogie: iemand vast in dienst bij inlener). De huisbaas moet er namelijk ook iets aan verdienen. Nog afgezien van het feit dat winst nodig is om te investeren. Zo betaalt de huisbaas het onderhoud van het huis, detacheerders geven meer dan de gemiddelde werkgever geld uit aan de ontwikkeling en opleiding van hun mensen, zodat hun expertise actueel en op peil blijft. Daar profiteren ook opdrachtgevers van. Die specialistische kennis is ten slotte de reden dat zij gedetacheerden inhuren.
“Het beeld dat detacheerders heel hoge winsten maken klopt niet. Zij moeten gewoon een goede boterham kunnen verdienen.” Volgens Kist is het juist de Vereniging van Detacheerders Nederland (VvDN) die ervoor pleit eerlijke marges te hanteren. “Dat is in het belang van de gedetacheerde, de opdrachtgever – en dus ook van de detacheringsbranche zelf.”

• Lees ook: Overheid zet rem op externe inhuur: -25% in derde kwartaal