Meer dan twee keer zoveel arbeidsmigranten in Nederland als gedacht

De werkelijke omvang van arbeidsmigratie in Nederland is veel groter dan officiële cijfers tot nu toe deden vermoeden. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van Intelligence Group naar de werkelijke omvang van arbeidsmigratie in Nederland. In Nederland zijn ongeveer 1,7 miljoen buitenlandse werknemers, ruim twee keer zoveel als de officiële cijfers van de overheid suggereren. 

Registratiegaten

Volgens het rapport zijn er grote registratiegaten in bestaande databronnen. Waar de overheid spreekt over 220.000 tot 700.000 arbeidsmigranten, omvat de werkelijkheid volgens Intelligence Group onder meer:

• circa 1 miljoen niet-Nederlandse werknemers geregistreerd bij het UWV,
• 250.000 kennismigranten,
• 100.000 gedetacheerde buitenlandse werknemers in dienst van buitenlandse werkgevers,
• 100.000 illegale derdelanders zonder verblijfsrecht.

Daarnaast zijn er kleinere groepen, zoals grensarbeiders, Oekraïners en internationale studenten die (tijdelijk) werken in Nederland.

• Lees ook: SER: Arbeidsmigratie minder waar het kan, beter waar het moet

“De discussie over arbeidsmigratie wordt gevoerd op basis van cijfers die de werkelijkheid systematisch onderschatten,” zegt Geert-Jan Waasdorp, directeur arbeidsmarkt bij Intelligence Group. “Door registratiegaten, definitiebeperkingen en verouderde data zien we slechts een deel van wat er werkelijk speelt.”

Achterdeur via RNI

Het rapport wijst erop dat de Registratie Niet-Ingezetenen (RNI) onbedoeld een achterdeur biedt naar de Nederlandse arbeidsmarkt. Via dit systeem kunnen derdelanders zonder verblijfsrecht een BSN krijgen, een bankrekening openen en vervolgens aan het werk gaan. Volgens schattingen werken er meer dan 100.000 niet-EU-burgers illegaal in Nederland.

De Nederlandse Arbeidsinspectie, Vreemdelingenpolitie en het Expertisecentrum Mensenhandel hebben hierover eerder gezamenlijk een bestuurlijk signaal afgegeven.

Onmisbaar voor de economie

Tegelijkertijd onderstrepen de onderzoekers dat de Nederlandse economie sterk afhankelijk is van arbeidsmigranten. Sectoren als logistiek, land- en tuinbouw, bouw en horeca zouden zonder hen nauwelijks kunnen functioneren. “Van distributiecentra in Brabant tot de kassen in het Westland en van de bouwplaatsen tot de hotelkamers in Amsterdam, overal draait de economie op arbeid van buiten Nederland”, zegt Waasdorp.

• Lees ook: Analyse: komend kabinet stuurt sowieso op (veel) minder arbeidsmigratie

Oproep tot actie

Intelligence Group roept bedrijven op te investeren in goed werkgeverschap en beter ketentoezicht om risico’s te beperken. De politiek wordt opgeroepen de RNI-sluiproute te sluiten, handhaving te versterken en alle werkenden vanaf dag één te registreren.

“Als we alle werkenden meetellen, heeft Nederland geen 10 maar zeker 11 miljoen werkenden,” besluit Waasdorp. “Het negeren van deze realiteit is geen optie meer. Het is tijd voor eerlijke cijfers en duurzaam beleid.”

Het volledige rapport ‘De werkelijke omvang van de arbeidsmigratie in Nederland’ is beschikbaar via de website van de Intelligence Group.