Tientallen meldingen over vacature-fraude waarbij namen echte bedrijven worden misbruikt

Vacature-fraude, waarbij mensen via WhatsApp benaderd worden voor een baan, maar eerst een betaalde onboarding moeten doen, neemt toe. Daarbij worden namen van gerenommeerde uitzendbureaus en recruitmentbureaus als Randstad, Achmea en Ravecruitment misbruikt. In juni kreeg uitzendbrancheorganisatie ABU al tientallen meldingen en ze vermoedt dat dit het topje van de ijsberg is.

De fraudeurs benaderen mensen via WhatsApp maar soms ook via Telegram of andere social mediakanalen. Hen wordt gezegd dat ze een geschikte baan hebben waarbij ze thuis kunnen werken. Wel moeten ze dan in een ‘online leeromgeving’ een aantal ‘levels met filmpjes en links doorlopen’ om het werk te kunnen doen. Ze moeten dan voor het gebruik van die leeromgeving 18 euro overmaken in bitcoins. Ook krijgen de slachtoffers soms de mogelijkheid 1 cent over te maken om hun rekeningnummer te verifiëren.

Daarna wordt hun hele rekening leeggehaald, waarschuwt Rob van Elburg van Ravecruitment, wiens bedrijfsnaam ook door de oplichters werd misbruikt. “Ik kwam erachter doordat ik berichten kreeg van kandidaten die vroegen of het wel klopte en van mensen die zeiden dat ze hier niet van gediend waren.”

Soms gaat het om phishing via echte vacatures die de oplichters vermoedelijk vinden via sites als Nationale Vacaturebank en Indeed, soms bestaan de vacatures helemaal niet, merkte Van Elburg die zelf wat onderzoek deed naar de oplichtingsmethode.

“Het is best een geraffineerde vorm van fraude. Het is een internationaal probleem. In andere landen gaan ze op dezelfde manier te werk. Maar het is nu overgewaaid naar Nederland. Het gaat echt om duizenden berichten per dag. Vaak worden kandidaten hier ook in het Engels benaderd.”

Er worden door de oplichters nummers gebruikt uit Kirgistan & Zuid Afrika, aldus Van Elburg die op LinkedIn zijn contacten waarschuwde voor de oplichting.

Internationaal probleem

Ook andere nummers lijken gebruikt te worden. Zo postte een vrouw op het Amerikaanse Reddit een week geleden een bericht waarin stond dat ze eerder had gesolliciteerd op een baan bij Deloitte. Vorige week kreeg ze via Whatsapp een bericht van een Amerikaans nummer, zogenaamd va een business consultant, die stelde een headhunter voor Deloitte te zijn. Hij vertelde haar over een baan, een andere dan waar ze op gesolliciteerd had. Haar vragen werden niet helder beantwoord, waarna ze vermoedde dat het een scam was. Bij de post op Reddit reageren ook andere slachtoffers. Sommigen zijn zogenaamd door Deloitte benaderd, maar ook zogenaamd door de Amerikaanse zakenbank JP Morgan. Vaak noemt de scammer zich Mary.

Betalen voor een onboarding is niet gebruikelijk. Toch snapt van Elburg wel dat kandidaten er soms intrappen. “Ik hoorde bijvoorbeeld van een kennismigrant die benaderd is, iemand die heel graag werk wil en alles met beide handen aangrijpt. Kwetsbare mensen trappen hierin. Een baan is levensonderhoud, soms zelfs letterlijk omdat men dan in een bepaald land kan blijven.”

Het misbruiken van de naam van een ander bedrijf is strafbaar (fraude). Van Elburg gaat dan ook aangifte doen bij de politie. “Ik hoorde dat er al meerdere aangiftes binnen zijn. Het cybersecurityteam ( Security Operations Center) gaat onderzoek doen.”

Hoeveel aangiftes er binnen zijn is onduidelijk. Een woordvoerder van de Landelijke Eenheid kon donderdag geen antwoord geven op vragen van Flexnieuws.

Adviezen ABU

De ABU adviseert bedrijven om niet alleen aangifte te doen bij de politie maar het ook te melden bij de Fraudehelpdesk. “Bewaar bewijsmateriaal: Sla alle communicatie en documentatie met betrekking tot de verdachte vacature op. Deze informatie kan nuttig zijn voor toekomstige onderzoeken.”

Plaats een bericht op je website, waarin staat dat je naam wordt misbruikt, adviseert de ABU. “Check de online beveiligingsmaatregelen van onder andere uw vacaturesystemen. Sta slachtoffers van vacaturefraude te woord en kijk of en waar u kunt helpen.”