"Voor futureproof ondernemen in flex"
SLUIT MENU

‘Good to know you’ – Marcel Wiggers, CEO Randstad Japan

Dit is het eerste interview in de serie Wereldwijd uitzenden. In deze serie laten we topmensen aan het woord, die leiding geven aan bekende uitzendorganisaties en wonen en werken in het buitenland.

Femke van Soest, directeur headhuntersbureau FaseVijf, interviewt

Marcel Wiggers, CEO Randstad Japan en President Randstad China

Marcel woont en werkt sinds 2006 in Tokio, Japan.

Randstad Japan 'Good to know you' - CEO Marcel Wiggers bij zijn team op het hoofdkantoor
Randstad Japan ‘Good to know you’ – CEO Marcel Wiggers bij zijn team op het hoofdkantoor

Wat was je eerste baan?
“In 1991 ben ik gestart als intercedent in Haarlem, op de industrie unit voor mannen. We leverden productiepersoneel, onder meer aan een aardappelfabriek.”

Wat is je huidige functie?
“Als CEO ben ik verantwoordelijk voor Randstad Japan, bestaande uit 110 kantoren en 1.500 medewerkers. In oktober 2006 ben ik in Japan gestart met 6 collega’s (allen Japanners) en heb het bedrijf from scratch opgebouwd tot 100 medewerkers in 2010. In 2010 hebben we een heel grote overname gedaan, een Japans familiebedrijf dat 10 keer zo groot was. In één klap werden wij een groot bedrijf met 1.100 medewerkers. Nu nog steeds werken de mensen van het familie bedrijf bij Randstad en heb ik zelf nog veel contact met de familie.”

Welke verschillen zijn er ten opzichte van Nederlandse flexmarkt?
“Eigenlijk is de basis overal hetzelfde. Flex is flex met een bepaalde tijd waarin dat is toegestaan. De verschillen in Japan ten opzichte van andere landen zitten bijvoorbeeld in het feit dat in Japan 70% van de flexwerkers vrouw is. Dit komt omdat de administratieve markt in Japan gestart is met flex, pas later volgde de industriële markt. Daarnaast kent Japan een ‘mannencultuur’; parttime werken is niet mogelijk in een vaste baan, waardoor vrouwen 70% van de flexmarkt voor hun rekening nemen. Wat ook echt anders gaat, is het selectieproces. Het uitzendbureau selecteert kandidaten, het opdrachtgevende bedrijf mag niet meebeslissen. De geselecteerde kandidaat gaat na selectie voor kennismaking naar het bedrijf, maar het bedrijf mag de kandidaat niet interviewen. Dit is echt een ander proces vergeleken met Nederland, waar het bedrijf de uiteindelijk selectie mag bepalen en een kandidaat kan kiezen.”

Hoe werkt het uitzenden (flex) in jouw land?
“Japan lijkt voor de buitenwereld een cultuur van ‘life time employment’. Wat veel mensen niet weten is dat Japan na Amerika (USA) wat betreft flexwerk de tweede markt is wereldwijd. De basis van de flexbranche is vergelijkbaar met andere landen. Je kunt maximaal drie jaar werken als flexwerker voordat het bedrijf je in dienst moet nemen. De minimale uitzendtermijn is wel langer, die is in Japan drie maanden. Het grote verschil zit in de beloning van flexwerkers; die ligt 30% tot 40% lager dan in een vast dienstverband. Voor bedrijven is het dus vooral financieel aantrekkelijk. Hierdoor heeft de branche wel een negatiever imago dan in Nederland. Als flexwerker bouw je namelijk geen pensioen op en heb je ook beperkt toegang tot sociale voorzieningen.”

Wie zijn jouw concurrenten, hoe ziet het speelveld eruit?
“In tegenstelling tot andere landen met een ontwikkelde flexmarkt bestaat de top 3 in Japan uit lokale spelers. Recruit is hier marktleider, in Nederland bekend door de overname van USG. De grote spelers wereldwijd (Adecco, Manpower en Randstad) komen respectievelijk op plaats 4, 5 en 6. Japan wijkt hiermee volledig af van alle landen in de wereld. Ondanks het feit dat Manpower hier al sinds 1965 aanwezig is en Adecco sinds de jaren ’80. Randstad dus pas sinds 2006.”

Wat vind je het leukst aan het werken in het buitenland?
“Dat je ondanks alle ervaringen die je hebt opgedaan in Nederland de vanzelfsprekendheid mist. Je hebt vaak een mening hoe iets moet, hoe je iets voor elkaar krijgt, hoe je het gaat doen. Dan kom je er achter dat dit helemaal niet werkt omdat de cultuur zo anders is, de processen compleet anders zijn en beslissingen anders worden genomen dan je gewend was. Dit betekent voor mij continu aarzeling over het vinden van de beste manier om succesvol te zijn. Iedere keer is er weer iets te ontdekken in het proces en het begrijpen van de ander. Je moet jezelf dan ook weg kunnen cijferen als je succesvol wilt zijn. Dit is iedere keer weer spannend, leuk, leerzaam én uitdagend.”

In welke landen ben je werkzaam geweest?
“Ik ben in 2001 voor Randstad Inhouse naar Italië gegaan. Dat was mijn eerste buitenlandse opdracht. Vervolgens naar China/Hongkong, Australië en Japan. Het rare was overigens dat wonen in Australië dichterbij voelde ten opzichte van Nederland dan Japan, terwijl het fysiek verder weg was. Japan voelt zo ver weg. Ik kan dan wel met stokjes eten, maar het feit dat je niets kunt lezen, kunt begrijpen, maakt het ver weg. Zelfs in een supermarkt kun je niets lezen, dat is echt heel raar.”

Wat is je meest bijzondere ervaring in het land waar je nu werkt?
“Dat is voor mij de aardbeving in 2011. Die ervaring was zo heftig en indrukwekkend, dat zal ik nooit meer vergeten. Tijdens de aardbeving stond ik alleen in een lift en kon niet meer op mijn benen blijven staan, zo heftig was het. Vervolgens is de lift naar beneden gevallen, maar het is gelukkig voor mij goed afgelopen. Mijn familie was op dat moment niet in Japan, zij waren dus ook in paniek om mij. Het hele land was in totale paniek en shock. Zakelijk gezien was mijn meeste bijzondere ervaring natuurlijk de overname van het Japanse familiebedrijf. Dit was een lang proces en uiteindelijk de sleutel van het succes van Randstad in Japan. Hierdoor werden we in één keer een grote speler. Nog steeds werken de mensen van toen in het bedrijf. Zij zijn nu Randstad medewerkers en trots op hun bedrijf. Dat is echt geweldig om meegemaakt te hebben.”

Wat mis je het meest van Nederland?
“Dat verwacht je misschien niet, maar dat is de taal. Ik mis praten in het Nederlands, het goed kunnen uitdrukken wat je bedoelt. Je moedertaal beheers je zo goed en Nederlands is een prachtige taal met zoveel woorden, synoniemen en uitdrukkingen. Voor ieder woord kun je een alternatief verzinnen. Dat lukt me in het Engels nog steeds niet zo goed als in het Nederlands. Japans spreken is mij niet gelukt, is te moeilijk, te ingewikkeld. Italiaans is een stuk makkelijker, echt waar.”

Welke boodschap wil je meegeven aan de mensen die in deze branche werkzaam zijn en ook graag hun carrière in het buitenland willen vervolgen?
“Als je de kans krijgt en je twijfelt, DOEN ! ga ervoor, het is echt een waardevolle ervaring. Denk overigens wel na over wat je te bieden hebt. Wij krijgen bij Randstad in Japan veel brieven van mensen die graag naar Japan willen komen om ervaring op te doen. Het lijkt hen wel leuk, is dan de kern van hun betoog. Ze vergeten dat er lokaal ook veel goede mensen zijn. Je moet dus iets extra’s meebrengen voor het bedrijf in het land waar je zou willen werken. Naast mijzelf is er één Nederlander werkzaam bij Randstad, hij is getrouwd met een Japanse en ging zich in Tokyo vestigen.”

Hoe zie je het uitzendbureau van de toekomst?
“Dat is best een lastige vraag. Ik vind de verschillen met 5 jaar geleden ook niet zo groot. Uiteraard zal digitalisering zich verder ontwikkelen, maar vestigingen en fysiek contact zullen altijd blijven bestaan. Mensen vinden het prettig om echt contact te hebben.

Femke van Soest
Femke van Soest

Naast werkzoekenden zie ik wel een nieuwe doelgroep, namelijk de werkenden. De professionals (bijvoorbeeld ZZP’ers) hebben behoefte aan professionele partijen waar ze naar toe kunnen met vragen over pensioen, sociale verzekeringen, et cetera. Die trend verwacht ik overal in de wereld, niet alleen in Japan,” zo besluit Marcel Wiggers vanuit Tokio.

Interview: Femke van Soest, FaseVijf

Hinke Wever is een creatieve verbinder van werk- en levensterreinen. Ze was als redacteur vanaf de start betrokken bij FlexNieuws.