"Voor futureproof ondernemen in flex"
SLUIT MENU

Deliveroo-bezorger niet werkzaam op basis arbeidsovereenkomst

Deliveroo-bezorger niet werkzaam op basis van een arbeidsovereenkomst
Het houdt de gemoederen al langer bezig: is de 20-jarige student/fietskoerier die op naam van Deliveroo maaltijden bezorgt werkzaam op basis van een arbeidsovereenkomst of kan hij worden aangemerkt als zzp’er? Op 23 juli 2018 gaf de Kantonrechter Amsterdam een duidelijk antwoord: de Deliveroo-rider is zelfstandige!

Voor de vraag of de Deliveroo-rider werkzaam is geweest op basis van een arbeidsovereenkomst moet volgens de kantonrechter worden getoetst aan de criteria voor het bestaan van een arbeidsovereenkomst (arbeid, loon, gezag en persoonlijk verrichten). Hierbij moet acht worden geslagen op alle omstandigheden van het geval, in onderling verband gezien. Daarbij dient het niet alleen te gaan om wat Deliveroo en de Deliveroo-rider voor ogen stond bij het aangaan van de rechtsverhouding, maar het gaat ook om de uitvoering die de partijen hebben gegeven aan hun rechtsverhouding en aldus de inhoud die zij daaraan hebben gegeven.

De kantonrechter geeft aan dat bij deze toetsing niet één enkel kenmerk beslissend is, maar de verschillende rechtsgevolgen die partijen aan hun verhouding hebben verbonden, wederom in onderling verband bezien. Dit wordt betiteld als de ‘holistische weging’ als ook toegepast door de Hoge Raad. Op 10 juli 2018 heeft het Gerechtshof te Amsterdam nog eenzelfde toetsing uitgevoerd, in het kader van de vraag of krantenbezorgers van de Persgroep, werkzaam zijn geweest op basis van een arbeidsovereenkomst of een opdrachtovereenkomst [1]. In mijn eerdere column op FlexNieuws.nl wees ik hier al op al op.

Wat heeft de kantonrechter te Amsterdam geoordeeld?
I. Wat heeft partijen voor ogen gestaan bij het aangaan van de rechtsverhouding?
Deliveroo heeft zich uitgelaten over de bedoeling van de overeenkomst die te gelden heeft en geeft aan dat de gemiddelde maaltijdbezorger van Deliveroo een student is, die doorgaans tussen twee banen inzit en daarom maximale flexibiliteit wenst. Daarbij is het voor deze studenten belangrijk dat zij het werk om hun leven kunnen organiseren en niet andersom.

In de overeenkomst tussen partijen is bepaald dat:
a. de Deliveroo-rider en Deliveroo de overeenkomst aangaan op basis van een overeenkomst van opdracht ex artikel 7:400 e.v. Burgerlijk Wetboek,
b. de Deliveroo-rider vrij is om de arbeid persoonlijk of via een ander persoon te laten verrichten,
c. partijen uitdrukkelijk niet beogen om een arbeidsovereenkomst aan te gaan in de zin van artikel 7:610 e.v. Burgerlijk Wetboek,
d. de Deliveroo-rider niet verplicht is de werkzaamheden uit te voeren,
e. hij de werkzaamheden geheel naar eigen inzicht en zonder toezicht van Deliveroo verricht,
f. Deliveroo betaalt per voltooide bestelling en
g. de Deliveroo-rider géén vergoeding krijgt indien hij niet in staat is geweest zijn werkzaamheden te verrichten.

De kantonrechter oordeelt dat met het bovenstaande precies is vastgesteld wat de partijen bij het aangaan van de overeenkomst voor ogen heeft gestaan. Hierbij weegt zwaar dat de Deliveroo-rider door het inschrijven van zijn eenmanszaak bij de Kamer van Koophandel en het aanvragen van een btw-nummer, zich ervan bewust was dat hij als zelfstandig ondernemer voor Deliveroo werkzaamheden ging verrichten.

II. Op welke wijze hebben partijen uitvoering aan de overeenkomst gegeven?
Bij de beoordeling van deze vraag gaat de kantonrechter in op verschillende aspecten alvorens hij tot een algehele conclusie komt.
Inroosteren en toekennen bezorging
Het staat de Deliveroo-rider vrij om een bezorging te weigeren. Feit is wel dat Deliveroo op basis van actuele en vroegere gegevens bepaalt wie welke bezorging krijgt, dit gebeurt middels een algoritme. Deliveroo geeft aan dat dit niet betekent dat zij gezag uitoefent of specifieke instructies geeft. Er is weliswaar een algoritme dat bepaalt wie de bezorging krijgt, maar er is geen ranking van de best presterende bezorgers. De beste bezorgers krijgen weliswaar voorrang om een tijdvak in een zone te reserveren om op gewilde tijden bestellingen aangeboden te krijgen, maar minder presterende bezorgers kunnen nog steeds tijdvakken boeken.
Dit systeem kan duiden op een vorm van gezag, maar dit is volgens de rechter onvoldoende om te concluderen dat er een gezagsverhouding bestaat als is bedoeld in de wet. Met de chatfunctie in de app worden geen instructies gegeven die op een gezagsverhouding duiden. Verder is vast komen te staan dat de bezorgers hun eigen route mogen kiezen.

Kleding
De bezorgers hoeven geen materialen van Deliveroo te gebruiken. Bezorgers mogen desgewenst hun eigen kleding gebruiken.

Veiligheid
Deliveroo schrijft veiligheidsregels voor aan de bezorgers. De rechter oordeelt dat dit niet onlogisch is en dat Deliveroo dergelijke algemene voorschriften mag stellen aan degenen die onder haar vlag werkzaam zijn.

Vervanging en persoonlijke arbeidsrelatie
Volgens de student mag de Deliveroo-rider zich laten vervangen. Onbetwist is gebleven dat de student vrij was om werkzaamheden te verrichten voor concurrenten, aldus de kantonrechter.

Administratie en tarieven
Deliveroo doet de administratie en houdt bij wanneer de bezorger heeft gewerkt en hoeveel maaltijden hij heeft bezorgd. Aan de hand daarvan ontvangt de bezorger een door Deliveroo opgestelde en aan zichzelf gerichte factuur. Deliveroo bepaalt daarbij de tarieven. De kantonrechter oordeelt dat dat niet onlogisch is, nu Deliveroo via haar systeem direct beschikt over de gegevens van de bezorgingen. Dat de bezorger niet heeft kunnen onderhandelen over de tarieven maakt niet dat hij werkzaam was op basis van een arbeidsovereenkomst.

Algehele conclusie
De kantonrechter concludeert dan ook, gezien wat partijen zijn overeengekomen, hoe zij vervolgens feitelijk uitvoering hebben gegeven aan de overeenkomst en gezien alle behandelde feiten en omstandigheden in onderling verband en samenhang beschouwd, dat de rechtsverhouding niet als een arbeidsovereenkomst kan worden gekwalificeerd. De Deliveroo-rider wist dat hij als zelfstandige aan de slag ging.

Als laatste merkt de kantonrechter nog op dat hij niet op de stoel van de wetgever wil gaan zitten:
“Wanneer het ongewenst wordt geacht dat werkplatforms als Deliveroo dergelijke overeenkomsten aanbieden, zal de wetgever daartegen maatregelen moeten treffen.”

Kortom, voor nu is de Deliveroo-rider een zzp’er zolang het Gerechtshof en de Hoge Raad in deze kwestie niet anders beslissen. Andere platformwerkers met een soortgelijke zelfstandigheid zullen hoogstwaarschijnlijk evenmin worden gezien als werknemer.

Hendarin Mouselli
VRF Advocaten

Voetnoten
[1] Gerechtshof Amsterdam 10 juli 2018 (ECLI:NL:GHAMS:2018:2384).

Hendarin Mouselli is advocaat arbeidsrecht en medeoprichter van VRF Advocaten.