"Voor futureproof ondernemen in flex"
SLUIT MENU

Q&A – De nieuwe Arbowet

Sinds 1 juli 2017 is de nieuwe Arbowet van kracht.

Twijfelt u of deze wet ook voor u belangrijk is? Stop met twijfelen want dat is zo! De nieuwe Arbowet geldt voor alle werkgevers en werknemers in Nederland. Hierbij maakt het geen verschil of u onder de maatwerk- of vangnetregeling valt. Des te meer reden om verder te lezen wat er voor u gaat veranderen.

De gedachte achter de wetswijziging is om meer de nadruk te leggen op preventie in plaats van enkel op verzuim. In de nieuwe Arbowet wordt ook benadrukt dat de bedrijfsarts een adviserende rol heeft. Tot 1 juli 2018 hebben werkgevers de tijd om hun contracten met arbodienstverleners aan te passen op de nieuwe wetgeving. Indien een nieuw contract na 1 juli 2017 wordt gesloten, dient deze al direct te voldoen aan de nieuwe Arbowet. Let wel, ondanks de uitgebreide bevoegdheden van onder andere de bedrijfsarts, is en blijft de werkgever verantwoordelijk voor begeleiding van haar werknemers bij verzuim.

De nieuwe Arbowet is een kaderwet met algemene bepalingen ter wijziging van de Arbeidsomstandighedenwet. Dit betekent dat de verdere uitwerking zal worden gedaan in zogenaamde maatregelen van bestuur. Pas als deze (ook) bekend zijn, weten we exact wat de ‘regels’ zijn van de nieuwe Arbowet. In afwachting van deze nadere regels, zijn in ieder geval de volgende hoofdpunten duidelijk:

Werknemer kan een second opinion vragen

  • Waarover? Over persoonsgerichte adviezen;
  • Waar? Bij de bedrijfsarts die is opgenomen in het basiscontract als zijnde de bedrijfsarts waar een werknemer zich tot kan wenden indien hij een second opinion wenst. Deze bedrijfsarts dient elders werkzaam te zijn dan de bedrijfsarts die het eerste advies heeft gegeven. Als werknemer hiermee instemt, kan werkgever de second opinion ook voor de werknemer aanvragen;
  • Is het vragen van een second opinion anoniem? De second opinion is – in tegenstelling tot het preventief open spreekuur – niet anoniem. Uiteraard dienen wel de regels omtrent privacy in acht te worden genomen;
  • Wie betaalt de second opinion? Enkel als de werknemer zich heeft gericht tot de voorgeschreven bedrijfsarts bij een second opinion, komen de kosten van de second opinion voor rekening van werkgever;
  • Kan een second opinion worden geweigerd? Alleen als er zwaarwegende argumenten aanwezig zijn, kan een second opinion door de bedrijfsarts worden geweigerd. Naar verwachting zal dit slechts bij hoge uitzondering aan de orde zijn.
  • Is de second opinion bindend? Nee, deze is niet bindend;
  • Welke acties staan er nog open na het vragen van een second opinion? Na het al dan niet vragen van een second opinion, staat de mogelijkheid open om een deskundigenoordeel te vragen bij het UWV. Dit kan zowel werkgever als werknemer doen. De kosten komen nog steeds voor rekening van de degene die het deskundigenoordeel aanvraagt.

Aanvullende eisen aan het basiscontract tussen werkgever en arbodiensten

  • Wat moet hierin staan? Naast de wettelijke taken moeten de volgende verplichtingen worden opgenomen en uitgewerkt in het basiscontract:
  • Toegang tot de bedrijfsarts, ook als er nog geen klachten zijn. Hiervoor hoeft werknemer geen toestemming te vragen en werkgever wordt hier niet over geïnformeerd;
    – Omschrijving hoe het overleg tussen de bedrijfsarts, OR en preventiemedewerker is geregeld;
    – Op welke manier de bedrijfsarts of arbodienstverlener zijn wettelijke taken kan uitvoeren;
    – Beschrijving van de procedure bij een second opinion;
    – Beschrijving van de procedure bij klachten;
    – De bedrijfsarts moet iedere werkplek kunnen bezoeken. Op deze manier kan de bedrijfsarts zien wat er in de organisatie leeft en preventief adviseren;
    – Advisering over preventie aan de werkgever door de bedrijfsarts;
    – De bedrijfsarts moet tijd kunnen besteden aan het opsporen, onderkennen diagnosticeren en melden van beroepsziekten.
  • Hoe kan ik dit doorvoeren? Dit kan door het afsluiten van een nieuw contract met de arbodienstverlener of door het overeenkomen van een addendum op het reeds bestaande contract. Let wel: de OR heeft instemmingsrecht ten aanzien van de keuze voor de bedrijfsarts;
  • Wat als ik geen basiscontract heb? De Inspectie SZW kan dan een boete opleggen. Dit kan worden opgelegd voor het niet hebben van een basiscontract, een onjuiste inhoud of voor niet naleving. De hoogte van de boete is nog niet bekend.

Aanstellen van een preventiemedewerker

  • Wat doet de preventiemedewerker? De preventiemedewerker houdt zich bezig met de veiligheid en gezondheid binnen de organisatie;
  • Wie? Bij bedrijven tot 25 werknemer mag de werkgever zelf als preventiemedewerker optreden. Anders dient dit iemand te zijn die voldoende kennis en ervaring heeft om de functie te kunnen uitoefenen. Het betreft een officiële functie met taken en tijdsbesteding!
  • Hoeveel? Ieder bedrijf moet ten minste één preventiemedewerker in dienst hebben;
  • Wat zijn de taken van een preventiemedewerker?
    – Adviseren aan- en samenwerken met de bedrijfsarts en anderen plus het mede opstellen en uitvoeren RI&E;
    – Adviseren en nauw samenwerken OR over de te nemen maatregelen;
    – Maatregelen (mede) uitvoeren.
  • Hoe instellen? Zowel ten aanzien van de keuze van de preventiemedewerker als diens rol in de organisatie heeft de OR instemmingsrecht;
  • Hoe gaat dit in de praktijk? De preventiemedewerker bespreekt periodiek hoe het staat met de veiligheid en gezondheid binnen de organisatie met de OR, werkgever en arbodienstverleners.

Vrijelijke toegang tot consult (open spreekuur) van de bedrijfsarts

  • Voor wie? Iedere werknemer moet zonder toestemming (of andere drempels) gebruik kunnen maken van een consult van de bedrijfsarts;
  • Waarover? Het gaat hier om individuele gezondheidsvraagstukken in relatie tot het werk;
  • Krijgt mijn werkgever hier bericht van? Nee, de werkgever wordt niet geïnformeerd wie er gebruik heeft gemaakt van het open spreekuur. Ook dienen de uitkomsten van het consult niet herleidbaar te zijn tot de betreffende werknemer;
  • Wat moet ik als werkgever doen? Werkgever dient werknemers actief te informeren over deze faciliteit.

Myrthe van den Heuvel

Voor vragen over de nieuwe Arbowet of ondersteuning bij het implementeren van deze wet in uw organisatie? Neem contact op met Myrthe van den Heuvel, arbeidsrecht advocaat.

Myrthe van den Heuvel is advocaat arbeidsrecht. Begin 2021 richtte zij haar bedrijf 'Nimble Arbeidsrecht' op.