Het werken van morgen

Robots nemen over?
Als het aan de filmindustrie ligt zijn we binnenkort OUT. Al jarenlang worden we geplaagd door allerlei doemscenario’s waarbij wij als mensen het onderspit delven en we veroordeeld worden tot het dolen door de onderwereld zoals in The Matrix of ronddwalen in de ruimte zoals bij Startrek. Maar, is dit wel de realiteit of zijn we allang ingehaald door de werkelijkheid? Want kunnen we ons een wereld zonder robots wel voorstellen? Hebben we enig idee hoe we nu al ontzorgd worden door robots. Vaak onzichtbaar, dat vaak wel, ondersteunend op kantoor, in het huishouden of in het verkeer, maar toch?

Wie doet het werk?
Want wat is de toekomst? Volgens verschillende trendwatchers zal de automatisering alleen maar toenemen en zullen robots binnen een tijdbestek van, laten we zeggen tussen de 10 en 15 jaar maar liefst 47% van het werk overnemen. En, is dat erg?

Kunnen we het nog wel aan?
Ons werk vraagt nu alleen maar meer van ons. Onze arbeidsproductiviteit moet jaar op jaar groeien, en we moeten steeds meer kunnen multitasken. Dus, al willen we, kunnen we het wel aan? Want naast het werk wordt ook in onze privésituatie steeds meer een appèl gedaan op je tijd. Daarnaast speelt ook de de wetgeving een belangrijke rol. Want met de komst van de participatiesamenleving wordt er een steeds groter beroep gedaan op onze zorgtaken en moeten we steeds meer zorgen voor onze ouders en naaste omgeving. Dat kan en moet toch makkelijker?

Japan
Volgens de Japanse Hoogleraar Hiroshi Ishiguro kan dat inderdaad. Robots zijn volgens hem het antwoord op een krapper wordende arbeidsmarkt en de steeds groter wordende vraag naar werk met een repeterend karakter. Anno 2015 passen robots nog steeds niet in de Nederlandse cultuur. In Japan is dat volstrekt anders. Volgens het Shintoïsme heeft alles een ziel, levende en niet levende objecten, mensen en dus ook robots. Volgens Hiroshi Ishiguro nemen robots niet alleen veel werk uit handen, maar leren ons ook veel over de menselijke geest en interactiepatronen. En het grote voordeel: robots kunnen eindeloos lang doorwerken en zeuren nooit. Ideaal.

Onze rol
Of toch niet? Want wat gaan wij met deze overflow aan tijd doen? Of komt de gehele arbeidsmarkt er totaal anders uit te zien? En wat wordt onze rol als intermediairs? Waar ligt voor ons op de arbeidsmarkt als intermediairs onze toegevoegde waarde? Een flinke uitdaging! In de praktijk zien we al dat verschillende functies worden samengevoegd of zelfs verdwijnen. Hele bedrijfstakken zijn niet meer nodig. Alles automatiseert en wordt digitaal. Wie koopt er nog een cd? Alles is beschikbaar of down te loaden.

Fit voor de toekomst
Dus, hoe blijven we fit en duurzaam inzetbaar in de toekomst? We merken al jaren dat er grote verschuivingen optreden op de arbeidsmarkt. De politiek en de organisaties zijn zoekende en spelen elkaar de zwarte piet toe. We zoeken naar de juiste vorm en het liefst zekerheden voor allen. Alleen, deze zijn er niet. De enige zekerheid is dat alles veranderd. Voorlopig volgen wij alle ontwikkelingen op de voet en houden onze klanten fit en wendbaar en aantrekkelijk op de arbeidsmarkt. Want arbeid blijft, alleen in welke vorm deze gestalte gaat krijgen en wie deze uitvoert, is onduidelijk. Er zullen daarnaast regelmatig nieuwe banen ontstaan. Zo kan het zijn dat de kassafunctie in supermarkten gaat verdwijnen, maar er gastvrouwen komen om dat te compenseren. Wij geloven in 100% duurzame groei. We zijn benieuwd naar de vorm en de uitdagingen die dit biedt.

Ellen van Hierden, ARTRA Arbeidsmarkttrainingen